مهنــا

 پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 

ماه رمضان، ماه خداست؛ 

ماهى كه خداوند، حسنات را در آن، دو برابر مى كند و سيّئات را محو مى كند، 

ماه بركت، ماه بازگشت به سوى خدا، ماه توبه، ماه آمرزش، ماه آزاد شدن از آتش و دست يافتن به بهشت. 

پس، در اين ماه از هر حرامى بپرهيزيد و در آن، زياد قرآن تلاوت كنيد و در آن، حاجت هاى خويش را بخواهيد و در آن، به ذكر پروردگارتان بپردازيد و مبادا ماه رمضان نزد شما، مانند ماه هاى ديگر باشد؛ چرا كه آن نزد خداوند، نسبت به ماه هاى ديگر، حرمت و برترى دارد و مبادا در ماه رمضان، روز روزه دارى تان مثل روز خوردنتان باشد.

فضائل الأشهر الثلاثة، صفحه٩۵

فراز پنجم

الْحَمْدُ لِلَّهِ بجمیع مَحَامِدِهِ کلِّهَا عَلَی جَمِیعِ نِعَمِهِ کلِّهَا، الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَا مُضَادَّ لَهُ فِی مُلْکهِ وَ لَا مُنَازِعَ لَهُ فِی أَمْرِهِ، الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَا شَرِیک لَهُ فِی خَلْقِهِ وَ لَا شَبِیهَ لَهُ فِی عَظَمَتِهِ، الْحَمْدُ لِلَّهِ الْفَاشِی فِی الْخَلْقِ أَمْرُهُ وَ حَمْدُهُ، الظَّاهِرِ بِالْکرَمِ مَجْدُهُ، الْبَاسِطِ بِالْجُودِ یَدَهُ، الَّذِی لَا تَنْقُصُ خَزَائِنُهُ وَ لَا تَزِیدُهُ کثْرَهُ الْعَطَاءِ إِلَّا جُوداً وکرَماً إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الْوَهَّابُ

ستایش مخصوص خداوند است با تمام آن چه که به سبب آن، سزاوار ستوده شدن است، و به خاطر همه نعمت هایش. ستایش مخصوص خداوندی است که در دایره حکمرانی اش، مخالف سرسختی نداشته و در کارش نزاع کننده ای نیست.

ستایش مخصوص خداوندی است که در آفرینش خود شریکی نداشته و در بزرگی اش همانندی ندارد. ستایش مخصوص خداوندی است که کار او در میان مخلوقاتش آشکار و ستایشش نمایان است. خدایی که شرافتش، با بزرگواری ظاهر شده و دستِ بخشش او گشوده است.

همان پروردگاری که چیزی از خزائنش کم نشود و زیادی بخشش، جود و کرمش را زیاد می کند. به درستی که او قدرتمند است و زیاد هدیه می دهد.

پیام ها

1. درست است که در بسیاری از موارد، با بیان ویژگی های کمال و جمال پروردگار بزرگ، و یادآوریِ نعمت های او، آن ها را واسطه قرار می دهیم تا زبان به حمدِ او باز کنیم؛ ولی حقِ مطلب این است که او نامحدود است و نعمت هایش نیز غیر قابل شمارش و ما بسیار کوچک هستیم و زبان ما نیز قاصر از آن است که ویژگی ها و نعمت های خدای بزرگ را بیان کند. از این رو یکی از راه های حمد الهی، این است که صفت ها و نعمت های او را به طور کلی یادآور شویم و این گونه او را حمد و ستایش کنیم. (الْحَمْدُ لِلَّهِ بجمیع مَحَامِدِهِ کلِّهَا عَلَی جَمِیعِ نِعَمِهِ کلِّهَا)

2. گنجینه های رحمت الهی، تمام شدنی و کم شدنی نیست؛ پس هرچه از خدا گرفته ایم بازهم درخواست کنیم. (الَّذِی لَا تَنْقُصُ خَزَائِنُهُ)

3. هرچند برای خدا کاری نکرده ایم، ولی این نباید سبب شود که گمان کنیم او نعمت هایش را از ما دریغ می کند؛ چراکه او وهاب است و بدون چشم داشت، عنایت می کند. (إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الْوَهَّابُ)

 بهتر از ماه خدا استفاده کنیم

 در ماه رمضان از پرخوری باید پرهیز کرد و خوب خوری را جایگرین کنید؛ به موقع خوری را هم در نظر بگیرید

 خوب خوری به این معنی است که کیفیت غذا مطلوب باشد و کمیت آن کمتر در نظر گرفته شود. پس نباید معده را پر از غذاهای حجم دار کرد. مثلاً نان و برنج و امثال آن! بهترین غذای مقوی در اندازه کم مناسب است

  بهتر است سفره های افطار یک خورشت بیشتر نداشته باشد

  وقتی سفره های افطاری با انواع غذاها و مخلفات رنگارنگ چیده می شود انسان را از معنویت دور می کند. خون متوجه شکم می شود و قلب انسان گرسنه می ماند، قلبی که جایگاه ایمان است می رنجد و از ما فاصله می گیرد

 همراهی غذا با سبزیجات تازه خوب است.

 با گشودن افطار که بهترین آن خرما و آب گرم و بدترین آن آب سرد است زمانی صبر کنید و بعد غذا میل کنید. چون معده روزه دار خشک و فشرده شده و باید با آب گرم رطوبت لازم را جذب کند و متسع گردد و آماده پذیرش غذا آن هم به مقدار معین گردد.

 هنگام صرف غذای افطار آب چه سرد و چه گرم مصرف نکنید مگر آن که گلویی تر شود

توجه کنید بین غذا و ساعت خواب فاصله بیندازید و با شکم پر و مملو نخوابید. غذاهای غلیظ و خیلی چرب و دیر هضم مانند کله پاچه مناسب نیست و موجب عطش هم می شود، مگر در افرادی که حتی در ماه مبارک هم کار بدنی سخت دارند.

 جوری بعد از افطار غذا بخورید که هنگام سحر معده کاملاً خالی و اشتها به غذا وجود داشته باشد.

غذای سحری هم لطیف و زود هضم باشد تا کمتر باعث تشنگی در روز شود. افراد چاق اگر هنگام سحر بجای غذا میوه بخورند بدون عوارض هم لاغر می شوند و هم کمتر تشنه می شوند و هم آسیبی نمی بینند.

 خوابیدن بلافاصله بعد از سحری باعث اختلال در هضم و حتی تخامه کردن معده می شود و انسان را کسل می کند.

 در مجموع در شب و روز این ماه مبارک اگر غذا کم خورده شود قدرت فکری و روحی انسان بشدت افزایش می یابد و زمینه نزول ملائکه بر انسان فراهم می گردد.

دوستدار سلامتی شما

شرح دعای افتتاح

فراز چهارم

الْحَمْدُ لله الَّذِی لَمْ یَتَّخِذْ صَاحِبَهً وَ لَا وَلَداً وَ لَمْ یَکنْ لَهُ شَرِیک فِی الْمُلْک وَ لَمْ یَکنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ کبِّرْهُ تَکبِیراً

ستایش مخصوص خداوندی است که نه همسر و فرزندی برای خود گرفته، و نه در حاکمیت، شریکی برای اوست، و نه به سبب ضعف و ذلّت، (حامی و) یاوری دارد؛ و او را به طور شایسته بزرگ بشمار!

پیام ها

۱.بزرگی و کبریایی مخصوص خداوند است؛ پس او را به طور ویژه ای باید بزرگ داشت. (… کبِّرْهُ تَکبِیراً)

۲. الف و لام در «الحمد» اشاره به این نکته دارد که مراد از «حمد»، تمام حمد و جنس ستایش است؛ براین اساس«الْحَمْدُ لِلَّهِ» یعنی همه ستایش ها برای اوست. (الْحَمْدُ لِلَّهِ)

امیرمومنان فرمودند :

« فَرَضَ آللّهُ وَالصِّيَامَ آبْتِلاَءً لاِخْلاَصِ آلْخَلْقِ،

  خدا روزه را به عنوان آزمايشى براى اخلاص بندگان قرار داده است »

نهج البلاغه، حکمت ۲۵۲.

​ماه رمضان یک مربّی است

➖روزۀ رمضان تربیت‌کننده است. فقط گرم نمی‌کند، بلکه تغییر هم می‌دهد. این ماه برای ما یک «مربّی» است. خیلی مهم است که در یک روند تربیتی قرار بگیریم و برنامه‌ای پیدا کنیم که با رفتارهایی ساده‌ به نتایجی مهم برسیم. 

➖مردم برای تربیت بدنی حاضرند مبالغ زیادی به یک مربّی بدهند، تا به نتایج دلخواه برسند. سی روز گرسنگی و تشنگی، هزینۀ زیای نیست. رمضان زمینۀ تربیت را فراهم آورده و می‌خواهد در ما تغییر ایجاد کند؛ البته اگر دل بدهیم و دل‌آزرده نشویم، اگر تن‌آسایی نکنیم و همراهی کنیم و آثار خوب روزه را با بدی‌ها تباه نسازیم.

 بخشی از کتاب «چگونه دستورات دینی ما را تربیت می‌کنند؟»

​ دعای شب سوم ماه رمضان منقول از رسول خدا صلّی الله علیه و آله

دعای پیامبر صلّی الله علیه وآله در شب سوم ماه رمضان:

«يَا إلَهَ إبْرَاهِيمَ وَ إلَهَ إسْحَاقَ وَ إلَهَ 

يَعْقُوبَ وَ الْأَسْبَاطِ! رَبَّ الْمَلَائِكَةِ وَ الرُّوحِ 

السَّمِيعَ الْعَلِيمَ الْحَلِيمَ الْكَرِيمَ الْعَلِيَّ 

الْعَظِيمَ! لَكَ صُمْتُ وَ عَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ‏، 

وَ إلَى كَنَفِكَ آوَيْتُ وَ إلَيْكَ أَنَبْتُ وَ إلَيْكَ 

الْمَصِيرُ، وَ أَنْتَ الرَّءُوفُ الرَّحِيمُ، قَوِّنِي 

عَلَى الصَّلَاةِ وَ الصِّيَامِ، وَ لَا تُخْزِنِي يَوْمَ 

الْقِيامَةِ إنَّكَ لا تُخْلِفُ المِيعادَ.»

 (بحارالأنوار، ج 98، ص74-75 به نقل از البلدالامین)

شرح دعای افتتاح

فراز دوم

اللَّهُمَّ أَذِنْتَ لِی فِی دُعَائِک وَ مَسْأَلَتِک فَاسْمَعْ یَا سَمِیعُ مِدْحَتِی وَ أَجِبْ یَا رَحِیمُ دَعْوَتِی وَ أَقِلْ یَا غَفُورُ عَثْرَتِی

خدایا! تو خود پیش از این به من رخصت داده ای که بخوانمت و از تو درخواست کنم؛ پس ستایشم را بشنو، ای شنوا! و پاسخ سخنم را بده، ای مهربان! و لغزشم را نادیده بگیر، ای آمرزنده!

پیام ها

 از خدا بیاموزیم! با آن که او بزرگ ترین و کامل ترین است، آغاز ارتباط گیری از جانب اوست.

 (اللَّهُمَّ أَذِنْتَ لِی فِی دُعَائِک…)

ماه رمضان، یک فرصت استثنایی است. این، چیز کمی نیست که رسول اکرم(صلی الله علیه و آله ) این ماه را ماه ضیافت الهی به حساب بیاورند. مگر ممکن است که انسان وارد سفره‌ی کریم بشود و از آن‌جا، محروم خارج بشود؟

 محروم واقعی، آن کسی است که نتواند در ماه رمضان، غفران الهی را به دست بیاورد. 

۱۳۶۹/۰۲/۰۷

امام على عليه السلام: 

فرصت، چون ابر مى گذرد. پس، 

فرصتهاى كار خوب را غنيمت شمريد

حکمت ۲۱ نهج البلاغه

امام رضا عليه السلام : 

هر كس در ماه رمضان يك آيه از كتاب خدا بخواند ، مثل كسى است كه در غير آن ، ختم قرآن كرده باشد 

و هر كس در اين ماه ، به صورت برادر مؤمنش بخندد ، خدا را در قيامت ديدار نخواهد كرد ، مگر آن كه در چهره او خواهد خنديد و به بهشت ، مژده اش خواهد داد . 

و هر كس در این ماه ، مؤمنى را يارى كند ، خداوند ، او را بر گذشتن از صراط ، در آن روز كه قدم ها بر آن مى لغزد ، يارى خواهد كرد . 

و هر كس در آن ، خشم خود را نگه دارد ، خداوند نيز روز قيامت ، خشمش را از او نگه خواهد داشت . 

و هر كس در آن ، ستم ديده اى را يارى كند ، خداوند ، او را در دنيا بر ضدّ كسى كه با وى دشمنى نمايد ، يارى مى كند و روز قيامت نيز هنگام حساب و ميزان ، يارى اش مى نمايد . 

ماه رمضان ، ماه بركت است ، ماه رحمت ، ماه آمرزش ، ماه توبه و بازگشت به سوى خدا . هر كه در ماه رمضان آمرزيده نشود ، پس در چه ماهى آمرزيده گردد؟! پس ، از خداوند بخواهيد كه در اين ماه ، روزه شما را بپذيرد و آن را آخرين رمضان شما قرار ندهد و شما را بر طاعت خويش توفيق دهد و از نافرمانى خود نگه دارد ، كه او بهترين كسى است كه از او درخواست مى شود.

بحار الأنوار ج ۹۶ ص ۳۴۱