یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْواتَکمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِی وَ لا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ کجَهْرِ بَعْضِکمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُکمْ وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ 

ای کسانی که ایمان آورده اید!(در گفتگو با پیامبر) صدایتان را بلندتر از صدای پیامبر نکنید و آن گونه که با یکدیگر بلند گفتگو می کنید، با پیامبر بلند سخن مگویید! مبادا (به خاطر این بی ادبی) اعمالتان نابود شود و شما آگاه نشوید.

نکته ها 

در این آیه، از بلند کردن صدا در حضور پیامبر در گفتار و سخن گفتن نهی شده است.

یکی از یاران پیامبر که در حضور پیامبر بلند سخن گفته بود، هنگامی که شنید صدای بلند او سبب از بین رفتن و نابودی کارهای خوب او می شود، بسیار ناراحت شد. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: صدای بلند تو برای خطابه و سخنرانی بود و حساب تو از دیگران جداست.

گرچه بلند کردن صدا در مقابل پیامبر بی ادبی به پیامبر صلی الله علیه و آله است که به خاطر مقام والای آن حضرت، سبب حبط اعمال می شود، ولی قرآن به ما سفارش کرده که نسبت به همۀ مردم ادب را رعایت کنیم و آرام سخن بگوییم.

آلودگی صوتی، امروزه یکی از مشکلات جامعۀبشری است که گاهی به اسم عروسی، گاهی به اسم عزا، گاهی در مسجد و گاهی در کوچه و خیابان و زمین ورزش، آرامش را از مردم سلب می کند.

در تمام دنیا با وجود عقائد مختلف، به بزرگان خود احترام خاصّ می گزارند. شهرها، خیابان ها، دانشگاه ها، فرودگاه ها، مدارس و مؤسسات را به نام آنان نام گذاری می کنند. در اسلام نیز برخی افراد و حتّی برخی گیاهان و جمادات قداست دارند.

رهبران الهی، تمام انبیا و امامان دارای مقام مخصوصی هستند که باید مراعات آداب در محضرآنان را توجه داشت. بر آنان پیشی نگیریم، بلندتر از آنان صحبت نکنیم و در آیات دیگر، فرمان صلوات بر پیامبر داده شده است.

زیارت و احترام جانشینان ، به خصوص علمای ربّانی و فقهای عادل و مراجع تقلید که به فرمودۀ روایات، جانشینان پیامبرند، بر ما لازم است.

نه تنها شخص پیامبران، بلکه آنچه مربوط به آنان است، قداست و کرامت دارد.

در اسلام، والدین از کرامت و قداست خاصّی برخوردارند. احترام والدین تا آنجا است که نگاه همراه با محبّت به والدین عبادت است و به ما سفارش شده صدای خود را بلندتر از صدای آنها قرار ندهید، سفری که سبب اذیت آنان می شود، حرام است و باید در آن سفر نماز را کامل خواند.

پیامها 

1- برای آموزش ادب به دیگران، ما نیز باید آنان را مؤدّبانه صدا بزنیم.
2- سفارش به احترام بزرگان، از زبان دیگران زیبا است.

منبع: تفسير مجمع‏ البيان

تفسیر نور، ج 9، ص157

تفسير نمونه، ج‏22، ص132

★سوره حجرات، آیه ۲★