موضوع: "اخلاق"

درس عبرت آموز

 درسی که از امام حسین(علیه السلام) باید گرفت

برگرفته از سخنرانی آیت‌الله استاد مجتبی تهرانی (ره)

 امام حسین(علیه السلام) هم این درس را داد که مؤمن در هر شرایطی باید از نظر درونی و بیرونی عزیز باشد. 

حالا من بخشی از واقعۀ روز عاشورا را برایتان می خوانم تا ببینید کارهایی که امام حسین(علیه السلام) انجام می دادند، کاملاً مطابق با معارف اسلامی بود. وقتی همه شهید شدند و امام(علیه السلام) تنها ماند، به حضرت پیشنهاد کردند که بیا و بیعت کن. 

گفتند: حالا که تو تنها مانده ای و یار و یاوری نداری که با آنان از خود دفاع کنی، بیا و بیعت کن؛ حدّاقل جان خود را حفظ کن؛

 امّا حضرت، پسر امام علی(ع) است. «فَقالَ لَهُمْ»(۱)؛ به آن ها گفت: «لَا وَ اللهِ! لَا أُعْطِیکُمْ بِیَدِی إِعْطَاءَ الذَّلِیلِ وَ لَا أَفِرُّ فِرَارَ الْعَبِیدِ»؛

 من تک و تنهایم؟ اشکالی ندارد. هرطور که می خواهد باشد. من در برابر شما سر فرود نمی آورم؛ نه مانند ذلیلان با شما بیعت می کنم و نه مثل سُفلگان از جنگ با شما فرار می کنم. من پای حرف حقّم ایستاده ام و تا آخرین نفس هم خواهم ایستاد.

 مؤمن باید این گونه باشد. هم عزّت درونی را بخواهد و هم عزّت بیرونی داشته باشد. هم از ذلّت درونی گریزان باشد و هم از خواری بیرونی تنفّر داشته باشد.

(۱) بحارالأنوار، ج ۴۴، ص ۱۹۱.

وسایل لازم برای عبور از گردنه های سخت

۱-ایمان 

ثُمَّ كَانَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا

ﻛﺴﺎﻧﻲ باشند ﻛﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ 

۲-عمل صالح 

آزاد کردن بردگان

فَكُّ رَقَبَةٍ

ﺁﺯﺍﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺮﺩﻩ(بلد١٣) 

اطعام دادن یتیمان و مسکینان

أَوْ إِطْعَامٌ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَةٍ يَتِيمًا ذَا مَقْرَبَةٍ أَوْ مِسْكِينًا ذَا مَتْرَبَةٍ

ﻳﺎ ﻃﻌﺎم ﺩﺍﺩﻥ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ ﻭ ﻗﺤﻄﻲ

۳-اخلاق

دعوت به صبر 

وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ 

ﻭ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﺒﺮ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ 

دعوت به عواطف انسانی 

وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ

و ﻳﻜﺪﻳﮕر را به ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ (بلد١٧)

آموزه اخلاقی امام جواد

آموزه اخلاقی امام جواد علیه السلام

امام جواد( علیه السلام ) فرمودند: 

من لم یعرف الموارد اعیته المصادر؛ 

کسی که راه ورود به کاری را نشناسد، راه برون شدن از آن درمانده اش می کند. 

بحارالانوار، ج ۵۷، ص ۴۶۳.

 یعنی عدم شناخت کار و راهکارهای انجام آن شخص را در دامی می افکند که بیرون آمدن از آن بسیار دشوار و سخت خواهد بود.

ورود بی شناخت درکاری مانند عملی است که یک دیوانه انجام می دهد و سنگی رادرون چاه می افکند که چهل عاقل هم نمی تواند آن را بیرون آورد‌.

غیبت


دلیل این‌که شنونده غیبت در گناه مانند غیبت کننده هست؛ اینه که هر دوی آنها با رضایت در غیبت مشارکت دارن، و ذهن آنها مشغول به تصورات ناروایی است که مورد نهی است.

 تنها اختلافشان در این است که یکی گوینده است و دیگری شنونده. 

یکی با زبان می‌گوید و دیگری با گوش و با اختیار بد خودش تصورات کذب و حرام غیبت کننده را می‌پذیرد؛ 

چرا که با نشستن در مجلس غیبت، نفس انسان با آن فضا انس و الفت پیدا می‌کند، در نتیجه آثار سوء آن مجلس مانند سم کشنده در روح و روان وی نفوذ می‌کند.

امير المؤمنين عليه السّلام:

سَامِعُ اَلْغِيبَةِ شَرِيكُ اَلْمُغْتَاب

شنوندۀ غیبت، شریک غیبت کننده است.

غرر الحکم و درر الکلم، ج 1، ص 284

مجازات غیبت در روز قیامت

شیخ بهائی علیه الرحمه می‌فرماید: 

روزی در مجلس بزرگی ذکر من شده بود. شنیدم یکی از حاضرین که ادعای دوستی با من می‌کرد ولی در این ادعا دروغ می‌گفت؛ شروع به غیبت نموده و نسبت ناروایی بمن داده بود و این آیه را در نظر نداشت که خداوند می‌فرماید: 

(بعضی پشت سر بعضی غیبت نکنید، آیا دوست دارید گوشت مرده برادر خود را بخورید؟ همه این را ناخوش می‌دارید.)

آنگاه که فهمید اطلاع از غیبت او پیدا کرده‌ام، نامه بلند بالایی برایم نوشت و اظهار پشیمانی و درخواست رضایت در آن نامه کرد.

 در جوابش نوشتم: خدا ترا پاداش دهد بواسطه هدیه ای که برای من فرستادی؟ چون هدیه تو باعث سنگینی کفه حسناتم در قیامت می‌شود!

از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمود: در روز قیامت بنده ای را در مقام حساب می‌آورند، کارهای نیکش در یک کفه و کارهای زشتش را در کفه دیگر می‌گذارند، کفه گناه سنگین تر می‌شود. در این هنگام ورقه ای بر روی حسنات قرار می‌گیرد، کارهای نیکش بواسطه آن عمل زیادتر از گناهانش می‌شود.

عرض می‌کند: پروردگارا آنچه عمل خوب داشتم در کفه حسنات وجود داشت، اما این ورقه چه بود؟ من که چنین عملی نداشتم؟

 خطاب می‌رسد: این در مقابل سخنی است که درباره تو گفته‌اند و از آن نسب پاک بودی. این حدیث مرا وامی‌دارد که سپاسگذار تو باشم بواسطه چیزی که بمن رسانیده ای، با اینکه اگر روبروی من، اینکار یا بدتر از این را انجام می‌دادی با تو مقابله بمثل نمی‌کردم و جز عفو و گذشت و دوستی و وفا از من نمی‌دیدی؛ این باقی مانده عمر، گرامی تر آن است که صرف در مکافات اشخاص شود، باید بفکر آنچه از دست رفته بود و تدراک گذشته را نمود.

احکام شیرین

​لطیفه

زن همسایه چیست ؟

 موجودی است که ساعتهای متمادی دم در حرف می زند اما داخل نمی آید چون وقت ندارد و دیرش می شود!!

احکام زبان 

بیش از چهل گناه با زبان انجام میشود.

روزی امام کاظم(ع) از مردی که بسیار حرف میزد عبور کرد 

به او فرمود: هنگام سخن گفتن، به دو فرشته سمت راست و چپت املا میگویی و آنها نامه ای بسوی پروردگارت دیکته می کنند ، پس سخنی بگو که بکارت آید و حرفهای بیهوده را رها کن مثل حرف زدن درباره دیگران 

مادر مهربان

یک چیزی را یادتان بدهم: 

اگر کـاری با امـام زمان ارواحنا فداه داشتـید، از طریق حضرت زهرا سلام الله علیها وارد شوید. 

منظورم این نیست که بگویید: 

آقا، به پهلوی شکسته فاطـمه ی زهرا

این حرف ها را شما کمتر بزنید. 

اول یک سلام به فاطمه ی زهرا سلام الله علیها بکنید. 

« السلام علیک یا بنت رسول الله » 

بعد بگویید:

به آقا زاده تان بگویید که این حاجت ما را بدهند. 

از این راه که وارد شوید خیلی زود حجةابن الحسن (ارواحنافداه) به شما جواب می دهند. 

مگر اینکه فاطمه ی زهرا (سلام الله علیها) نگویند و صلاح ندانند. 

چون صلاح آن حضرت صلاح خداست.

استاد اخلاق حضرت آیت الله ابطحی 

گفتار


امام على عليه السلام: 

لينُ الكَلامِ قَيدُ القَلبِ 

نرمى گفتار، به بند كشاننده دل است.

المواعظ العدديّة صفحه۶۰‌

خشم


امام رضا علیه السلام:

هركس در آن (ماه رمضان)، خشم خود را نگه دارد، خداوند نيز روز قيامت، خشمش را از او نگه خواهد داشت.

مَن كَفَّ فيهِ غَضَبَهُ كَفَّ اللّهُ عَنهُ غَضَبَهُ يَومَ القِيامَة

بحارالأنوار جلد ۹۶ صفحه۳۴۱.

دوستی


امیرالمؤمنین عليه السلام: 

اگر خواستى از برادرت ببرى، ته مانده اى از دوستى خود براى او باقى گذار كه اگر روزى به فكرش رسيد كه آشتى كند به آن بازگردد

إنْ أرَدْتَ قَطِيعةَ أخيكَ فاستَبْقِ لَهُ مِن نفسِكَ بَقيّةً يَرجِعُ إليها إن بَدا لَه ذلكَ يوما مّا 

نهج البلاغه، از نامه۳۱.

 
مداحی های محرم