مهنــا

1- برخورداری از سلامت عقل(نقش عقل در رساندن آدمى به حيات طيبه)

حسن بن جهم مى گويد: از امام رضا (ع) شنيدم كه فرمود:
دوست هر انسان عقل اوست و دشمن جهل و نادانى او
(صديق) به معناى دوستى است كه هرگز در روابط خود خيانت نمى كند. از ديدگاه امام رضا(ع ) عقل سليم دوستى است كه در راهنمايى انسانها صادقانه عمل مى نمايد و آن چراغى فراراه آدمى به سوى خير و سعادت است .
(جهل) در لغت متداول (در عرف مردم) به معناى نادانى است و در كار مقابل علم و دانش ، قرارداد ولى اين كلمه در روايات به معناى ((عدم شعور)) و ((عدم تعقل )) به كار رفته و در مقابل ((عقل)) آمده است .
عاقل كسى است كه هر چيزى را به جاى خودش قرار دهد، به عكس جاهل كه هر چيزى را در غير جاى خود وضع مى كند. امام هشتم(ع) فرمود:عقل هيچ مسلمانى به كمال نمى رسد مگر آنكه ده صفت در او يافت شود:
1-مردم از وى هميشه آرزوى خير داشته باشند.
2-از شرش در امان باشند.
3- خير ديگران در نظرش زياد جلوه كند.
4- خير خودش را اندك شمارد.
5- اگر از وى هر حاجتى بخواهند، خسته نشود.
6-در طول عمرش ، از طلب علم ملول و دلتنگ نشود.
7- نيازمندى در رابطه با خدا، از ثروت در نزد او محبوبتر باشد.
8- خوارى در رابطه با خدا، از عزت به دست آوردن در نزد دشمنان خدا، نزد او گرامى تر باشد.
9- گمنامى نزد او لذت بخش تر از شهوت باشد.
سپس فرمود: امام صفت دهم و چه دهمى .
سؤ ال شد: آن چيست ؟
فرمود:
10- كسى را نبيند جز آنكه او را از خودش بهتر و باتقواتر بينگارد (با هر كس برخورد كرد، فرض كند آن كس بهتر و پرهيزكارتر از اوست ) زيرا در اين مورد مردم دو دسته اند:
دسته اى بهتر و باتقواتر از او،
دسته اى در مرتبه پايين تر،
هرگاه او ملاقات كند كسى را كه از وى در مرتبه پايين ترى است ، با خود انديشد كه شايد اين شخص در باطن از او بالاتر است و خود را كمتر از او ارزيابى كند (به خود گويد: خير اين شخص آشكار نيست و آن از برايش بهتر است و خير من ظاهر است و اين برايم شر است )، و اگر كسى كه بهتر از اوست (بالاتر از خود) را مشاهده كرد، در برابرش تواضع كند تا به او ملحق شود (خود را به آن مرتبه برساند.)
هرگاه شخص به اين درجه از كمال رسيد، مقامى ارجمند يافته و خيرش ‍ همه جا را فرا خواهد گرفت و نام نيكش همه جا ياد مى شود، و برتر از اهل زمان خويش مى گردد (بر مردم حكومت خواهد نمود.)

2- داشتن روح تعبد و بندگى خداوند

انسان براى رسيدن به كمال لايق خود، چاره اى جز اين ندارد كه تسليم قانون الهى باشد. اين قانون مجموعه كاملى است كه با برنامه هاى حياتبخش خود، تمام زواياى زندگى انسان را روشن مى نمايد، زيرا قانونگذار آن ، هر چه بر اساس مصلحت مردم است ، همچون طبيب معالج ، راههاى صلاح و فساد، خير وشر را تعيين فرموده است.
آيين الهى هرگز تغيير نمى كند، و زايل نمى شود و پيوسته تا دنيا باقى است ، در جهان پايدار است . بنده واقعى خدا و ديندار حقيقى كسى است كه از تمام اوامر الهى بى چون و چرا اطاعت نمايد، آنها را صميمانه به كار ببندد و از نواهيش بى قيد و شرط اجتناب كند و تمام سعيش اين باشد كه در اين آزمون فايق¬شود،زيرااوتنهاضامن سعادت و نيكبختى را چيزى جز بندگى حق نمى داند.
متأسفانه در بين برخى از كسانى كه به غرور علمى دچارند و مى خواهند تمام امور را با معيارهاى ناقص عقلى خود بجويند، اين رويه حاكم است كه هرگاه به حكمت و فلسفه بعضى از امور معنوى پى نبرند، از قبول آن سر باز مى زنند و به پيروى از مقررات الهى تن در نمى دهند. با آنكه اسلام احترام شايسته اى نسبت به عقل قائل شده ، تا جايى كه آنرا يكى از مبانى دينى و از ادله اربعه به شمار آورده و به مسلمانان چنين حقى را داده است كه درباره فلسفه احكام به نقد و بررسى بپردازند، ولى با اين وصف درك بسيارى از حقايق الهى از قلمرو عقل كاملا خارج است و آدمى تنها به اندازه اطلاعات و به ميزان معلومات ناقص خود در هر عصر و زمانى مى تواند فلسفه و اسرار احكام الهى را دريابد، ولى به همه آنها دست نخواهد يافت زيرا علم آدمى محدود و عمق و وسعت دستورات الهى نامحدود است.
امام رضا(ع) فرمود:((همانا خداوند مردم را به اطاعت و فرمانبردارى خود آزمايش مى كند، خواه ماده آزمايش براى آنان قابل تعقل باشد، خواه نباشد و هدف آزمايش ‍ اين است كه حجت خداوند بر مردم الزام آور باشد و جاى شبهه در اطاعت و عدم اطاعت او باقى نماند. بر اين اساس بدان كه سرآمد تمام شرايط اطاعت و فرمانبردارى از خداوند اين است كه ما تسليم بدون قيد و شرط خدا باشيم ، چه در امورى كه عقل،آنها را درك مى كند و چه امورى كه عقل ما به عمق آنها راه ندارد و حقيقت آنرا درك نمى نمايد.))

3)داشتن اسوه و الگوى تمام عيار هدايت (قبول ولايت )

هر مسلمان براى رسيدن به حيات طيبه ، نيازمند به الگو و رهبر است . در زمان رسول اكرم (ص) الگو و پيشواى مسلمانان ، خود حضرت بوده است و پس از ايشان اين منصب به اهل بيت ، و پس از اهل بيت به مرجع و رهبر دينى آگاه و شجاع رسيده است
محمدبن فضيل گويد:ازامام رضا(ع) معناى آيه ((قل بفضل الله وبرحمته فليفرحوا هو خير ممايجمعون )) راپرسيدم:
حضرت فرمود: به ولايت محمد و آل محمد بايد شادمان باشند كه آن بهتر است از دنيايى كه آنها جمع مىكنند.
در اين روايت امام هشتم (ع)، فضل الهى را وجود بزرگوار پيامبر و نعمت نبوت و رحمت پروردگارى را جانشينان بزرگوار آن حضرت ونعمت ولايت معرفى فرموده است چه در حقيقت پيامبر (ص) سرآغاز اسلام و ديگر پيشوايان سبب بقا و ادامه حيات آن شده اند و داشتن اين دو سرمايه (سرمايه نبوت و سرمايه ولايت ) فوق همه سرمايه هاست زيرا هيچ سرمايه اى با اين دو قابل مقايسه نيست .
امام رضا (ع) در تفسير آيه ((ومن اضل ممن اتبع هويه بغير هدى من الله ))كه خداوند فرموده است:
آيا گمراه تر از آن كس كه پيروى هواى نفس خويش كرده و هيچ هدايت الهى را نپذيرفته ، كسى پيدا مى شود؟!
مى فرمايد: منظور آيه قرآن كسى است كه رأى شخصى خود را ملاك بندگى ديانت قرار مى دهد، بدون اينكه از رهبرى امام بر حق رهياب شده باشد.

*** اصول حيات طيبه در كلام امام رضا (ع)

1) برخوردارى از سلامت عقل
2) داشتن روح تعبد (بندگى خداوند)
3) داشتن اسوه و الگوى تمام عيار هدايت (قبول ولايت)

کلام شهدا : آنان که در راه خداجان باختند - یعنی شهدا -آنان را که پای بر خون آنها نهند و از طریق وحدت وخدمت ،خارج شوند نخواهند بخشید .هشدار میدهم شمارا از شکایت شهیدان در نزد پروردگار خویش؛ هشدار می دهم همه را بالاخص مسئولین را از اینکه مباد محرومین ومستضعفین جامعه را فراموش کنند. شهيد ايرج فيروزي

خاطره شهدا : با این که سن و سال کمی داشت، کمک حال پدر و مادر بود و بیشتر خرید های خونه رو خودش انجام می داد. اون روز مادر منتظر علی اصغر نشد و خودش رفت خرید. وقتی علی اصغر برگشت، دید مادر تازه از خرید اومده! مادر رو نشوند، یه پتویی روش انداخت، بعدش هم رفت آب میوه براش آورد و داد دستش و گفت: مادر جون بخور. همون ایام، پدرش داشت خونه رو تعمیر می کرد. علی اصغر، پدر رو قانع کرده بود که کارها رو بسپاره دستش. به پدر گفته بود: من خودم هستم، شما استراحت کن. شهید علی اصغر ابراهیمی

منبع : کتاب کوله پشتی به نقل از تبسم آسمانی
منبع کلام شهدا:اسك دين

سوال : از آتا نازى در فارسى به (قتل از روى ترحم) و (بيماركشى با ترحم) تعبير مى شود و به منظور كوتاه كردن مدت درد و رنج بيمار لاعلاجى است كه بر اساس دانش پزشكى امروز هيچ اميدى به شفا و يا بهبود او وجود ندارد اقدام به اين كار چه حكمى دارد؟ آيا سرپرست يا نزديكان بيمار مى توانند به پزشك همچين اجازه اى بدهند؟

جواب : جايز نيست و قتل نفس محسوب مى شود.‏

پيامبر اكرم صل الله علیه وآله :

«« فَليَأخُذِ العَبدُ المؤمنُ مِن نَفسِهِ لِنَفسِهِ ومِن دُنياهُ لِآخِرَتِهِ؛»»

«« بندۀ مؤمن، بايد از خود براي خود، و از دنياي خود براي آخرتش، بهره برگيرد.»»

(الکافي، ج ۲، ص ۷۰، ح ۹)

كنيه ابوالحسن 2

درباره امام کاظم باید گفت؛ ایشان فرزندان زیادی داشتند که نام یکی از آنها «حسن» بود و ممکن است که این کنیه، از نام همین فرزند گرفته شده باشد. علاوه بر این؛ ایشان کنیه های دیگری نیز مانند «ابو ابراهیم» و «ابو اسماعیل» داشتند که برگرفته از نام فرزندان دیگرشان بود.
اما امام رضا که در سن بالا صاحب فرزند شدند، ظاهراً برگزیدن کنیه برای ایشان از نوع دوم می باشد و شاید بتوان معنای ضمنی این کنیه را «پدر انسانی زیبا و نیک» دانست، یا از این جهت که در مواردی برای برخی نامها کنیه خاص انتخاب می شود مثلا معمولا برای محمد ابوالقاسم یا برای علی ابوالحسن کنیه مشهور است لذا می بینیم امام اول، امام هشتم، امام دهم که نامشان علی بوده است کنیه شان ابوالحسن است.

**** آيه شماره 7 از سوره مبارکه یونس

**** خرد اندیش

**** إَنَّ الَّذِينَ لاَ يَرْجُونَ لِقَاءنَا وَرَضُواْ بِالْحَياةِ الدُّنْيَا وَاطْمَأَنُّواْ بِهَا وَالَّذِينَ هُمْ عَنْ آيَاتِنَا غَافِلُونَ

ترجمه : كسانى كه اميد به ديدار ما ندارند و به زندگى دنيا دل خوش كرده و بدان اطمينان يافته‏اند و كسانى كه از آيات ما غافلند

تفسیر : 1- امید و یأس، در اصلاح و افساد انسان، نقش مؤثّرى دارد. «لایرجون لقاءنا»
2- انسان، هر چه بیشتر از قیامت غافل و مأیوس شود، دنیاگراتر مى‏شود. پس معتقدان به قیامت نباید دنیاگرا باشند.«لایرجون لقاءنا ورضوا بالحیوة الدنیا»
3- اطمینان واقعى تنها با یاد خداست و دنیا، آرام‏بخش كاذب آن هم براى غافلان است. «اطمأنّوا بها… غافلون»

•• جوانی به محضر رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رسید و عرض کرد: ای رسول خدا! خیلی مایلم در راه خدا بجنگم.

✨ حضرت فرمود: در راه خدا جهاد کن؛ اگر کشته شوی زنده و جاوید خواهی بود و از نعمت های بهشتی بهره مند می شوی و اگر بمیری، اجر تو با خداست.

•• چنانچه زنده برگردی، گناهانت بخشیده شده و مانند روزی که از مادر متولد شدی، از گناه پاک می گردی.

✨ جوان عرض کرد: ای رسول خدا! پدر و مادرم پیر شده اند و می گویند: ما به تو انس گرفته ایم و راضی نیستند من به جبهه بروم.

•• پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: در محضر پدر و مادرت باش. سوگند به آفریدگارم! یک شبانه روز در خدمت پدر و مادر بودن، بهتر از یک سال جهاد در جبهه جنگ است.
 ( البته در صورتي كه جهاد واجب عيني نباشد بلكه واجب كفائي باشد )

<<بحارالأنوار ، جلد 52/74 >>

✨ذکری که سبب رفع تمامی گرفتاری ها می گردد

~ امام موسی بن جعفر(ع) از پدران گرامی اش روایت می کند که پیامبر خدا(ص)به امام علی(ع)فرمودند: یا علی، هرگاه سختی و ناگواری به تو روی آورد، بگو:

~ «اللَّهُمَّ إِنّی أَسئَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ،وَ آلِ مُحَمَّدٍ أَن تُصَلِّی عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَأَن تُنجِیَنی مِن هذَا الغَمِّ»

(صحیفة کاظمیه.ص289)