مهنــا

و کذلِک جَعَلْناکمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَکؤنُوا شُهَداءَ عَلَی النَّاسِ 

و بدین سان ما شما را امّتی میانه قرار دادیم تا بر مردم گواه باشید و پیامبر(نیز) بر شما گواه باشد.

★ نکته ها ★

 مسیحیان در موقع عبادت، رو به محلّ تولّد حضرت عیسی در بیت المقدّس می ایستادند که نسبت به محلّ سکونت آنان، در مشرق قرار داشت، و یهودیان رو به بیت المقدّس عبادت می کردند که نسبت به محلّ سکونتشان، در طرف مغرب قرار می گرفت، ولی کعبه نسبت به آن دو در وسط قرار می گیرد و قرآن با اشاره به این موضوع، می فرماید: همانگونه که ما کعبه را در وسط قرار دادیم، شما مسلمانان را نیز امّت میانه قرار دادیم.

مفسّران بحث های گوناگونی را در ذیل این آیه مطرح نموده اند و در تفسیر «امّت وسط» برخی گفته اند: مراد امّتی است که نه اهل افراط باشد نه تفریط، نه طرفدار جبر نه تفویض، نه معتقد به اصالت فرد، نه اصالت جامعه.

★ پیامها ★

1- اولیای خدا، بر اعمال ما نظارت دارند.
آری، بعضی انسان ها دارای چنان ظرفیتی هستند که می توانند ناظر تمام اعمال و آگاه به انگیزه های انسان ها در طول تاریخ باشند.

2- در قیامت، سلسله مراتب است. تشکیلات و سازماندهی محکمۀ قیامت بگونه ای است که ابتدا ائمّه بر کار مردم گواهی می دهند، سپس پیامبر برامامان گواه است.

3- آزمایش، یک سنّت قطعی الهی است و خداوند گاهی با تغییر فرمان، مردم را امتحان می کند.

4- پیروی از دستورات دین، مایه رشد و کمال و نافرمانی از آن، نوعی حرکت ارتجاعی است.

منبع: تفسیر نور، ج 1، ص219

تفسير نمونه، ج‏1، ص482

★سوره بقره، آیه 143★

دانستنی_های_مرگ ۹

عبور مومنین از جهنم

✨ مؤمنان هم از دوزخ می‌گذرند امّا این عبور با شرایط ویژه‌ای، با سرعت و بدون ناراحتی، انجام می‌شود. قرآن كریم می‌فرماید:

« وَ اِنْ مِنْكُمْ اِلاَّ وارِدُهَا كَانَ عَلیَ رَبِّكَ حَتْماً مَقْضِیاًّ » ؛‌«هیچ یك از شما باقی نمی‌ماند، مگر آن كه به دوزخ وارد شود.☜ سوره‌ی مبارکه‌ی مریم، آیه‌ی شریفه‌ی ۷۱.

✨ در آیه ی بعدی می‌فرماید: «ثُمَّ نُنَجِّی الَّذیِنَ اَتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظََّالِمیِنَ فِیهَا جِثِیاًّ»: پس از ورود همه در دوزخ، افرادی را كه خداترس و باتقوی بوده اند، از جهنّم نجات خواهیم داد و ستم گران را فروگذاردیم تا در آتش بر زانو درافتند. ☜ سوره‌ی مبارکه‌ی مریم، آیه‌ی شریفه‌ی ۷۲

✨رسول خـدا صلّےالله‌علیه‌و‌آله می‌فرمایند: هیچ نیكوكار و بدكرداری نیست مگر این كہ داخل جهنّم می‌شود، امّا آتش جهنّم در برابر مؤمنان سرد و سالم خواهد بود، همان‌گونه كه در برابر حضرت ابراهیم سرد و سلامت بود.
سپس خداوند پرهیزكاران را از آتش رهایی مے‌بخشد امّا ظالمان را در آن ذلیلانه رها می‌كند. ☜ تفسیر نورالثقلین، ج۳، ص۳۵۳

 به دو دلیل مؤمنین و اهل تقوی نیز از دوزخ عبور می‌کنند.

❶ مشاهده عذاب اهل دوزخ موجب شكرگزاری و قدردانی بیشتر از نعمت‌های الهی در بهشت خواهد شد. البته مؤمنین درحالی كه آتش برایشان سرد و سلامت است، با سرعت بسیار زیادی از جهنّم عبور می‌كنند.

❷عبور بهشتیان از دوزخ، برای جهنّمیان نیز عذاب و موجب حسرت بیشتر ایشان می‌شود.

__________________________________________________

دانستنی_های_مرگ ۱۰

کسانی که به بهشت نمےروند!

 قسمت اول ← در قرآن کریم

✨در ارتباط با کسانی که وارد بهشت نمی‌‌شوند، آیات قرآن کریم چنین می‌گوید: قرآن کریم مشرکان، متکبران و تکذیب کنندگان آیات الهی را در زمره کسانی می‌داند که هرگز به بهشت راه نخواهند یافت.

❶ «کسانى که آیات ما را تکذیب کردند، و در برابر آن تکبّر ورزیدند، (هرگز) درهاى آسمان به رویشان گشوده نمے‏شود و (هیچ‌گاه) داخل بهشت نخواهند شد، مگر این‌که شتر از سوراخ سوزن بگذرد! این‌گونه، گنه‌کاران را جزا مى‌‏دهیم». ☜ اعراف ۴۰

❷ «به تحقیق آنان‌که گفتند که خدا همان مسیح پسر مریم است، کافر شدند. مسیح گفت: اى بنى اسرائیل، اللَّه پروردگار من و پروردگار خود را بپرستید؛ زیرا هر کس که براى خداوند شریکى قرار دهد خدا بهشت را بر او حرام می‌کند، و جایگاه او آتش است و ستم‌کاران را یاورى نیست». ☜ مائده ۷۲

❸ «و آنها که آیات ما را تکذیب کنند، و در برابر آن تکبّر ورزند، اهل دوزخ‌اند، جاودانه در آن خواهند ماند». ☜ اعراف ۳۶

✨با توجه به مطالب ارائه شده، می‌توان گفت این گروه‌ها هرگز وارد بهشت نمی‌شوند، در صورتی که موفق به توبه نشوند، اما در صورتی که توبه کنند با توبه تمام گناهان بخشوده خواهد شد، حتی شرک.

روزي حضرت سليمان(ع) در كنار دريا نشسته بود، نگاهش به مورچه اي افتاد كه دانه گندمي را با خود به طرف دريا حمل مي كرد. سليمان همچنان به او نگاه مي كرد كه ديد او نزديك آب رسيد. در همان لحظه قورباغه اي سرش را ازآب بيرون آورد و دهانش را گشود. مورچه به داخل دهان او وارد شد و قورباغه درون آب رفت. سليمان مدتي در اين مورد به فكر فرو رفت و شگفت زده فكر مي كرد. ناگاه ديد آن قورباغه سرش را از آب بيرون آورد و دهانش را گشود. آن مورچه از دهان او بيرون آمد ولي دانه گندم را همراه خود نداشت.

✨سليمان(ع) آن مورچه را طلبيد و سرگذشت او را پرسيد. مورچه گفت: «اي پيامبر خدا! در قعر اين دريا سنگي تو خالي وجود دارد و كرمي درون آن زندگي مي كند. خداوند آن را در آنجا آفريد. او نمي تواند از آنجا خارج شود و من روزي او را حمل مي كنم. خداوند اين قورباغه را مأمور كرده مرا درون آب دريا به سوي آن كرم حمل كرده و ببرد. اين قورباغه مرا به كنار سوراخي كه در آن سنگ است، مي برد و دهانش را به درگاه آن سوراخ مي گذارد. من از دهان او بيرون آمده و خود را به آن كرم مي رسانم و دانه گندم را نزد او مي گذارم و سپس باز مي گردم و به دهان همان قورباغه كه در انتظار من است وارد مي شوم. او در ميان آب شنا كرده مرا به بيرون آب دريا مي آورد و دهانش را باز مي كند و من از دهان او خارج مي شوم.

سليمان به مورچه گفت: وقتي كه دانه گندم را براي آن كرم مي بري آيا سخني از او شنيده اي؟ مورچه گفت: آري. او مي گويد:

اي خدايي كه رزق و روزي مرا درون اين سنگ در قعر اين دريا فراموش نمي كني، رحمتت را نسبت به بندگان با ايمانت فراموش نكن.۱

✨« و چون انسان را نعمت بخشيم روي برتابد و خود را كنار كشد و چون آسيبي بدو رسد دست به دعاي فراوان بردارد.»۲✨

۱- داستان انبیاء
۲-(سوره فصلت - آيه 51)

 پیام حضرت امام خمینی(ره) به ملت به مناسبت فرار شاه

★ شما ملت شجاع و ثابت قدم به ملت های مظلوم ثابت کردید که با فداکاری و استقامت می توان بر مشکلات هر چه باشد غلبه کرد و به مقصد هر چه دشوار باشد رسید.

★ گرچه این ستمگر با دست آغشته به خون جوانان ما و جیب انباشته از ذخایر ملت از دست ما گریخت ولی به خواست خداوند متعال به زودی به محاکمه کشیده خواهد شد و انتقام مستضعفین از او گرفته خواهد شد لکن قطع دست ستمکار از ادامه ظلم، به دست ستمدیدگان فوری است.

★ او رفت و به هم پیمان خود اسرائیل دشمن سرسخت اسلام و مسلمین پیوست و جرائم و آشفتگی هائی را به جای گذاشت که ترمیم آن جز به تایید خداوند متعال و همت همه طبقات ملت و فداکاری اقشار کاردان و روشنفکر میسر نخواهد شد.

امام_سید_روح_الله_موسوی_خمینی

صحیفه نور، جلد ۴، ص ۲۳۷

دانستنی_های_مرگ ۷

✨عواملۍ کہ باعث فشار قبر مےشود:

❶-بداخلاقی

❷- سخن‌چینۍ‌، مراعات نكردن طهارت و نجاست و پرهیز نكردن ازبول

❸- یاری نكردن مظلوم. در كتاب ثواب الاعمال آمده است كه یكی از علمای بنی‌اسرائیل از دنیا رفت و فشار قبر بر او وارد شد چرا كه او یك بار نماز را (عمداً) بی‌وضو خوانده بود و از كنار مظلومی گذشته بود و او را یاری نكرده بود.

❹- ضایع نمودن نعمت‌های الهی: حضرت پیامبر اكرم (ص) فرمودند: «فشار قبر برای مۆمن كفاره تباه نمودن نعمت‌ها از ناحیه اوست.»

✨ عواملی كه باعث كاهش یا رفع فشار قبر می‌شود:

❶- نماز شب و كامل نمودن ركوع: امام رضا علیه السلام فرمود: «كسی كه نماز شب بخواند و در قنوت نماز «وتر» هفتاد بار استغفار كند از عذاب قبر پناه داده می‌شود.» و امام باقر علیه السلام فرمود: «هر كس ركوع نمازش را كامل انجام دهد وحشت قبر به او نمی‌رسد.»✅

❷- صدقه و نماز مخصوص✅

❸- نماز وحشت: این نماز بسیاری از مردگان را از عذاب قبر و فشار قبر نجات داده است كه حكایات عجیبی در داستان‌های شگفت شهید دستغیب در این باره موجود است كه می‌توان به آن مراجعه نمود.✅

❹- حج نمودن: دو روایت است كه هر كس چهار مرتبه حج به جا آورد عذاب قبر از او برداشته می‌شود.✅

❺- خواندن بعضی از سوره‌های قرآن: امام علی(علیه السلام) می‌فرماید: «هر كس در هر جمعه سوره نساء را تلاوت كند از فشار قبر امان می‌یابد.»✅ سوره‌های زخرف، یاسین، تكاثر و تبارك، نیز در این مورد سفارش شده‌اند.

❻- این كه مرگ انسان در روز جمعه باشد.

❼- نهادن دو چوب تر در كفن میت هنگام دفن.✅

❽- ریختن آب روی قبر.✅

منابع:
●☜ بحارالانوار ج ۷۵، ص۲۶۵
●☜ ثواب الاعمال، ص ۱۱۱
●☜ بحارالانوار، ج ۶، ص ۲۲۱
●☜ بحارالانوار ج ۸۵، ص ۱۰۷
●☜ بحارالانوار، ج ۹۱، ص ۲۱۹
●☜ حاشیة مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی
●☜ من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۱۷
●☜ وسایل الشیعه، ج ۷ ص ۴۰۹
________________________________________

دانستنی_های_مرگ ۸

دلایل تـــرس از مــرگ

۱-ناآگاهی از حقیقت مرگ

✨ از عوامل مهم ترس از مرگ آن است که انسان از حقیقت مرگ، که انتقال از سرای فانی به سرای باقی است، غافل باشد و چنین پندارد که با مرگ هستی او پایان می پذیرد. طبیعی است که چنین انسانی که به صورت فطری خواستار بقا و زندگی جاودان است، از فرا رسیدن مرگ در هراس خواهد بود. تعالیم اسلام با تشریح حقیقت مرگ به مبارزه با این عامل برمی خیزد. اسلام مرگ را تولدی تازه معرفی می کند که از رهگذر آن، انسان عالم فانی و گذرا را ترک می گوید و به جهانی باقی و جاودان گام می نهد.

۲-دلبستگی شدید به دنیا

✨ به گونه ای که از آخرت خویش کاملا غافل گردد و حیات دنیوی را هدف نهایی خود قرار دهد. چنین انسانی برای بهره مندن شدن هرچه بیشتر از لذایذ دنیوی، به دنبال زندگی ابدی در این دنیاست و همواره از فرا رسیدن مرگ خویش در نگرانی و اضطراب به سر مےبرد، زیرا چنین می پندارد که مرگ پایان بخش تمام لذت ها و کامیابی های اوست و او را از علایق و دلبستگی هایش، برای همیشه جدا می سازد. قرآن کریم دنیا را با تمام نعمت هایش ناچیز، و آخرت را برتر و بهتر معرفی می کند:

«قُلْ مَتاعُ الدُّنْیا قَلِیلٌ وَ الْآخِرَةُ خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقی» (نساء 77)‏؛ «به آنها بگو سرمایه زندگی دنیا ناچیز است و سرای آخرت برای كسی كه پرهیزكار باشد بهتر است.»

۳- ترس از حسابرسی اعمال

✨یکی دیگر از علل ترس از مرگ، بیم از حسابرسی اعمال است. این عامل به آن گروه از انسانها اختصاص دارد که از یک سو به معاد اعتقاد دارند و از سوی دیگر از اعمال خویش راضی نیستند.

______________________________

برگرفته از سخنان حجت الاسلام عالی
______________________________
????

و ما أَرْسَلْنا فِی قَرْیةٍ مِنْ نَبِی إِلَّا أَخَذْنا أَهْلَها بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یضَّرَّعُونَ * ثُمَّ بَدَّلْنا مَکانَ السَّیئَةِ الْحَسَنَةَ حَتَّی عَفَوْا وَ قالُوا قَدْ مَسَّ آباءَنَا الضَّرَّاءُ وَ السَّرَّاءُ فَأَخَذْناهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا یشْعُرُونَ 

و هیچ پیامبری را در هیچ آبادی نفرستادیم، مگر آنکه مردم آنجا را گرفتار سختی ها و بلاها ساختیم، تا شاید به زاری(و توبه) درآیند. سپس به جای ناخوشی، خوشی قرار دادیم تا آنکه فزونی یافته و انبوه شدند و گفتند: به پدران ما نیز(به طور طبیعی) رنجها و خوشی ها رسیده بود(و این حوادث تلخ و شیرین، نشانۀ قهر یا لطف خدا نیست). پس آنان را ناگهانی(با قهر خود) گرفتیم، در حالی که درک نمی کردند.

★نکته ها ★

 «بأساء»، به حوادث و ضربه های جسمی مثل بیماری ومرگ و «ضراء»، به ضربه ها و زیان های مالی گفته می شود. «عفوا»، به معنای کثرت مال و فرزندان، یا ترک کردن و اعراض کردن است. لطف خدا درباره آنان به حدّ وفور رسید، ولی آنان به هوش نیامدند و عبرت نگرفتند. نظیر این آیه در سورۀ انعام آیه 44 آمده است: چون تذکرات ما را فراموش کردند، درهای نعمت ها را به رویشان گشودیم و پس از کامیابی ها، ناگهان گرفتار قهر خویش کردیم. مثل بیماری که پزشک از بهبود او مأیوس شده و می گوید: هر چه میل دارد به او بدهید، کارش تمام است.

 ممکن است برای آیه معنای دیگری نیز باشد از جمله: بعد از رفع بلا، نسل بعد می گفتند: حوادث تلخ مخصوص پدران ما بوده و ما در امان هستیم. غافل از آنکه سنّت خداوند بر مبتلا ساختن همۀ نسل هاست و این گونه غفلت ها، زمینه ساز قهر الهی است.

پیامها 

1- تلخی ها و ناملایمات، به عنوان یک سنّت الهی برای همۀ اقوام وجود دارد.

2- سختی ها و مشکلات، عامل سازندگی، غفلت زدایی و توجّه به خداوند است.

3- ناگواری ها همیشه قهر الهی نیست، گاهی لطفی است که به شکل بلا جلوه می کند. (همان گونه که گداختن آهن در کوره آتش، سبب نرم شدن و شکل پذیری آن است، حوادث و شداید نیز انسان ها را نرم و به حالت تضرّع و نیازخواهی وامی دارد.)

4- گاهی رفاه، بینش و تحلیل های نادرست، عامل نسیان و طغیان می شود.

5- هر نوع خوشی و رفاهی نشانۀ لطف نیست، گاهی زمینه ساز قهر الهی است.

6- بیشتر مردود شدگان در آزمایش های الهی، مرفّهانند نه محرومان.

7- قهر الهی، خبر نمی کند و ناگهان می رسد.

8- غوطه ور شدن در دنیا و غفلت از یاد خدا، انسان را به عذابی ناگهانی و غافلگیرانه دچار می کند.

منبع: تفسیر نور، ج 3، ص120

تفسير نمونه، ج‏6، ص 261

★سوره اعراف، آیه 94-95★

لقمان حكيم به پسرش فرمود:

• فرزند عزيزم، دنيا دريايى عميق و ژرف است؛ و افرادى بسيار زياد در اين دريا هلاك شده اند.

»»پس به ياد داشته باش كه:

• كشتى خود را در اين درياى ژرف، ايمان به خدا قرار دهى.

• و بادبانش را، توكل به خدا نصب نمائى.

• و توشه خود را در آن، تقواى خدا عزّ و جلّ قرار دهى.

• اگر از اين دريا نجات يافتى، به كمك رحمت الهى رسته اى.

• و اگر هلاك شدى به سبب گناهان خودت به مهلكه افتاده اى.

 من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۸۲.

دانستنی_های_مرگ ۵

 شــاد کـردن امـوات

✨فردی از امام صادق (علیه السلام) پرسید که من یک حج انجام داده‌ام. آیا من می‌توانم پدر و مادرم را که از دنیا رفته‌اند در ثواب این حج شریک کنم؟امام فرمود : بله. البته همه را می‌تواند در اعمال مستحب شریک کرد. اگر شما یک عمل واجب برای کسی انجام می‌دهی مثلاً برای فردی نماز بجا می‌آورید این برای خود میت است.

✨وقتی ما می‌خواهیم ثواب مخصوصی مثلاً به پدرمان برسد، این ثواب می‌رسد و از کرم خدا چیزی کم نمی‌شود. یک اتفاق خوبی برای خود اهدا کننده می‌افتد و هدیه های نابی گیر خودش می‌آید.

✨ این هدیه‌ها همان موقع به اموات می‌رسد. پیامبر فرمود: ساعتی سخت‌تر از عالم قبر نیست. رحم کنید به صدقه. اگر صدقه برای او نداشتید دو رکعت نماز بخوانید. اگر این کار را کردید همان لحظه خدا هزار فرشته به سمت قبر می‌فرستد با هر فرشته ای یک لباس بهشتی برای میت هدیه می‌برند و قبرش قیامت وسعت پیدا می‌کند.

برگرفته از سخنان حجت الاسلام عالی

___________________________________________________

دانستنی های مرگ ۶

فشار قبر

✨از هولناك‌ترين عذاب‌هاي قبر كه ميت در شب اول قبر به آن مبتلا مي شود، فشار قبر است كه مومن و كافر، كوچك و بزرگ، بايد حد طبيعي و ناگزير آن را تحمل كنند اما اين فشار تحت اعمال انسان و پرونده اي كه با اوست بسيار متغير است.

 ابو بصير مي‌گويد: به امام جعفر صادق(عليه‌السلام) گفتم: آيا احدى هست كه از فشار قبر نجات پيدا كند؟ فرمود: پناه بخدا مے‏بريم از فشار قبر. چقدر قليل و اندك هستند آن افرادى كه از فشار قبر نجات پيدا كنند.

——————————-

بحارالانوار ۶ ص۲۶۰

——————————-

✨البته فشار قبر مربوط به مدفونين در زمين نيست بلكه شامل هر ميتي خواهد شد از امام صادق عليه‌السّلام پرسيدند: آيا عذاب و فشار قبر به فرد بدار آويخته مي‌رسد؟ آن حضرت فرمود: همانا پروردگار زمين، خود پروردگار هوا نيز هست. يا آن خدايى كه زمين به فرمان اوست، هوا نيز به فرمان اوست، پس خداوند عزّوجلّ به هوا وحى مي‌فرمايد و هوا او را فشارى مي‌دهد سخت‏تر و شديدتر از قبر.

——————————————–

من لا يحضره الفقيه، ج ۱، ص۲۷۹

——————————————–

√فشار قبر چيست؟

✨ اما در مورد اينكه واقعيت فشار قبر چيست و كيفيت آن به چه شكلي است، اطلاعات دقيقي در دست نيست. برخي همچون علامه مجلسي، علامه حلی و … معتقد به عذاب جسد همراه با روح هستند. به عقيده اين بزرگان و برخي ديگر، ممكن است روح در عالم قبر، در بدن داخل شده و عذاب را تحمل كند … علامه مجلسي مي‌فرمايد: سوال و تنگي و فشار قبر مربوط به جسد اصلي است.(جسد اصلي در مقابل جسد برزخي)

✨در نهج البلاغه آمده است: (ياد كنيد از) دفعه بدفعه آمدنهاى خوف و بيم‌هاي مختلف و جابجا شدن دنده ‏هاى پهلو از فشار قبر و كَر گرديدن گوشها و تاريكى گور …
قائلين به اين قول به چنين رواياتي هم استناد مي‌كنند و مي‌گويند در هم فرو رفتن استخوانهاى دنده(در اثر فشار قبر) و نيش زدن گوشت(كه به عنوان عذاب قبر ياد شده) كه در بعضي روايات است تنها با بدن عنصرى سازگارى دارد.

✨وقتى انسان مُرد، با قوه ى خيال، خود را جداى از دنيا مى يابد؛ همان گونه كه در دنيا با همان صورت به واسطه ى خيال، خود را درك مى كرد، وقتى در قبر گذاشته شد، خود را با همان صورت در قبر مى يابد و با اين واسطه دردها و عقوبت ها و يا لذت ها را در مى يابد. و اين است معنى حديث: كه قبر باغى از باغ هاى بهشت يا حفره‌اى از حفره‌هاى جهنم است.

✨در هر حال روح با تعلق شديدي كه به جسد دارد، همواره در كنار جسد مي‌ماند و از وضعيت خوب يا بد جسد متاثر مي‌شود چه داخل در جسد و حساس به احساسات آن باشد چه نباشد. به همين جهت شايد بتوان گفت فشار قبر، مي تواند كنايه از همان فعل و انفعالات شيميايي باشد كه جنازه را از هم مي پاشد و ظرف مدت بسيار كمي، چنان تغييرات سريعي در آن ايجاد مي كند كه اگر امكان رويت جسد بعد از يك شب قبر حاصل شود، صحنه‌ي دلخراش و اندوهباري در معرض ديد قرار خواهد گرفت.

✨

از فرمايشات حضرت علي(عليه‌السلام) است كه: اگر آن مردگان را با (ديده) عقل و خرد بسنجى، يا پرده (خاكى) كه آنها را از تو پوشانده است كنار رود (آنها را خواهى ديد) در حالي كه گوش‌هايشان در اثر رسوخ جانوران خاكى در آنها نابود و كر گشته، و ديدگانشان از سرمه خاك (به مغز) فرو رفته، و زبان‌هايشان پس از تندى و تيزى در دهان‌ها پاره پاره گشته، و دلهاشان پس از بيدارى در سينه‏ ها مرده، و از تپش افتاده، در هر عضوى از ايشان پوسيدگى تازه كه باعث فساد و زشتى است رخداده، و راه نابودى آنها را آسان ساخته است، در حالي كه در برابر هر آسيبى تسليم ‏اند، نه براى دفاع (از آلام و اسقام) دستى، و نه براى ناليدن (از سختيها) دلهايى دارند(اگر به ديده عبرت بنگرى) اندوه‌هاى دلها و خاشاك و خونابه چشمها را خواهى ديد كه براى آنها در هر يك از اين رسوائى و گرفتاريها حالتى است كه دگرگون نشود، و سختي اي است كه برطرف نگردد.

_____________________________

 ترجمه ‏نهج‏ البلاغه انصارى، ص ۶۲۵

_____________________________

❶ ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺎﻝ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﻮﺩ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻛﻢ ﺍﺭﺯﺵ

«ﻳﺎ ﺃَﻳُّﻬَﺎ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺁﻣَﻨُﻮﺍ ﺃَﻧْﻔِﻘُﻮﺍ ﻣِﻦْ ﻃَﻴِّﺒﺎﺕِ ﻣﺎ ﻛَﺴَﺒْﺘُﻢْ ﻭَ ﻣِﻤَّﺎ ﺃَﺧْﺮَﺟْﻨﺎ ﻟَﻜُﻢْ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﺄَﺭْﺽِ ﻭَ ﻟﺎ ﺗَﻴَﻤَّﻤُﻮﺍ ﺍﻟْﺨَﺒِﻴﺚَ ﻣِﻨْﻪُ ﺗُﻨْﻔِﻘُﻮﻥَ ﻭَ ﻟَﺴْﺘُﻢْ ﺑِﺁﺧِﺬِﻳﻪِ ﺇِﻟَّﺎ ﺃَﻥْ ﺗُﻐْﻤِﻀُﻮﺍ ﻓِﻴﻪِ ﻭَ ﺍﻋْﻠَﻤُﻮﺍ ﺃَﻥَّ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﻏَﻨِﻰٌّ ﺣَﻤِﻴﺪٌ»
” ﺍﻯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﭘﺎﻛﻴﺰﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻳﺪ، ﻳﺎ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﺧﺎﺭﺝ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻳﻢ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻛﻨﻴﺪ، ﻭ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻯ ﻧﺎﭘﺎﻙ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻧﺮﻭﻳﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ ﻣﮕﺮ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺍﻏﻤﺎﺽ، ﻭ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻰ ﻧﻴﺎﺯ ﻭ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺍﺳﺖ” (ﺑﻘﺮﻩ- 267).

❷ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺍﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ، ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ:

«ﻭَ ﻳُﺆْﺛِﺮُﻭﻥَ ﻋَﻠﻰ ﺃَﻧْﻔُﺴِﻬِﻢْ ﻭَ ﻟَﻮْ ﻛﺎﻥَ ﺑِﻬِﻢْ ﺧَﺼﺎﺻَﺔٌ»
” ﺁﻧﻬﺎ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﻣﻘﺪم ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺷﺨﺼﺎ ﺷﺪﻳﺪﺍ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ". (ﺣﺸﺮ- 9).

❸ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﻭﻟﻮﻳﺘﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﻴﺮﺩ.

« ﻟِﻠْﻔُﻘَﺮﺍءِ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺃُﺣْﺼِﺮُﻭﺍ ﻓِﻰ ﺳَﺒِﻴﻞِ ﺍﻟﻠَّﻪ»ِ
” ﺍﻧﻔﺎﻕ ﺷﻤﺎ (ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ) ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﺍﻧﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ” (ﺑﻘﺮﻩ 273).

❹ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﺍﮔﺮ ﻣﻜﺘﻮم ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ:

«ﻭَ ﺇِﻥْ ﺗُﺨْﻔُﻮﻫﺎ ﻭَ ﺗُﺆْﺗُﻮﻫَﺎ ﺍﻟْﻔُﻘَﺮﺍءَ ﻓَﻬُﻮَ ﺧَﻴْﺮٌ ﻟَﻜُﻢْ»
” ﻫﺮ ﮔﺎﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﺨﻔﻰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ” (ﺑﻘﺮﻩ 271).

❺ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﻨﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺭﻯ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﺒﺎﺷﺪ.

«ﻳﺎ ﺃَﻳُّﻬَﺎ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺁﻣَﻨُﻮﺍ ﻟﺎ ﺗُﺒْﻄِﻠُﻮﺍ ﺻَﺪَﻗﺎﺗِﻜُﻢْ ﺑِﺎﻟْﻤَﻦِّ ﻭَ ﺍﻟْﺄَﺫﻯ»
” ﺍﻯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﺍﻧﻔﺎﻗﻬﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﻨﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﺑﺎﻃﻞ ﻧﻜﻨﻴﺪ” (ﺑﻘﺮﻩ 264).

❻ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺃم ﺑﺎ ﺍﺧﻠﺎﺹ ﻭ ﺧﻠﻮﺹ ﻧﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ.

«ﻳُﻨْﻔِﻘُﻮﻥَ ﺃَﻣْﻮﺍﻟَﻬُﻢُ ﺍﺑْﺘِﻐﺎءَ ﻣَﺮْﺿﺎﺕِ ﺍﻟﻠَّﻪِ»
” ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻣﻮﺍﻟﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﺐ ﺧﺸﻨﻮﺩﻯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ” (ﺑﻘﺮﻩ 265).

❼ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻛﻢ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﺸﻤﺮﺩ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﺎﺷﺪ.

«ﻭَ ﻟﺎ ﺗَﻤْﻨُﻦْ ﺗَﺴْﺘَﻜْﺜِﺮُ»
” ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻣﻨﺖ ﻣﮕﺬﺍﺭ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﺸﻤﺮ” (ﻣﺪﺛﺮ 6) .

❽ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺍﻟﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﻝ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻠﺎﻗﻪ ﺍﻭ ﺍﺳﺖ.

«لَنْ ﺗَﻨﺎﻟُﻮﺍ ﺍﻟْﺒِﺮَّ ﺣَﺘَّﻰ ﺗُﻨْﻔِﻘُﻮﺍ ﻣِﻤَّﺎ ﺗُﺤِﺒُّﻮﻥَ»
” ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻴﻜﻮﻛﺎﺭﻯ ﻧﻤﻰ ﺭﺳﻴﺪ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻛﻨﻴﺪ” (ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ- 92).

❾ ﻫﺮﮔﺰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺎﻟﻚ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻜﻨﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺍﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺧﺎﻟﻖ ﻭ ﺧﻠﻖ ﺑﺪﺍﻧﺪ.

«ﻭَ ﺃَﻧْﻔِﻘُﻮﺍ ﻣِﻤَّﺎ ﺟَﻌَﻠَﻜُﻢْ ﻣُﺴْﺘَﺨْﻠَﻔِﻴﻦَ ﻓِﻴﻪِ»
” ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻛﻨﻴﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ” (ﺣﺪﻳﺪ 7).

❿ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺣﻠﺎﻝ ﺑﺎﺷﺪ، ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻓﻘﻂ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﺩ.

«ﺇِﻧَّﻤﺎ ﻳَﺘَﻘَﺒَّﻞُ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﻤُﺘَّﻘِﻴﻦَ»
” ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎﺭﺍﻥ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ” (ﻣﺎﺋﺪﻩ 27).

 منبع : تفسیر المیزان، آیه ۱۲ سوره مبارکه حدید

___________________________________________