مهنــا

وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا
وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا
?سوره طلاق آیه 2

در حدیثی رسول گرامی اسلام (ص) از جبرئیل (ع) می پرسد: معنای توکل بر خدا چیست ؟
جبرئیل (ع) در پاسخ می گوید: «العلم بان المخلوق لایضر و لا ینفع و لا یعطی و لا یمنع و استعمال الیأس من الخلق؛ حقیقت توکل علم و آگاهی به این است که مخلوق نمی تواند زیانی برساند و نه سودی و نه چیزی ببخشد و نه از آن باز دارد، و نیز توکل مأیوس شدن از خلق است (یعنی همه چیز را از خدا و به فرمان او بداند.
?بحار، ج ۶۸، ص ۱۳۸، ح ۲۳

پيامبر اکرم صلّي الله عليه و آله گروهي را که کشت و کار نمي کردند، ديدند و فرمودند:
ما أنتم؟ قالوا: نحن المتوکلون، قال: لا، بل أنتم المتکلون؛
شما چه کاره‌اید؟ عرض کردند: ما توکل کنندگانیم. حضرت (به آن‌ها) فرمودند: نه، شما سر بارید.
?مستدرک الوسائل 12789/217/11

گفت پیغمبر به آواز بلند
با توکل زانوی اشتر ببند
گر توکل می‌کنی در کار خود
کشت کن پس تکیه بر جبار کن

نکته: توَکّل در اسلام به معنی آن است که بندهٔ خدا، خدا را وکیل در امر خود قرار دهد. شخصی که بر خدا توکل کرده، کارهای خود را به خدا حواله کرده و از هر عامل دیگری در امور خود دوری می‌جویند. شخص توکل کننده را «متوکل» می‌نامند. شخص متوکل تنها به خدا وابسته‌است و او را اساس اعمال می‌داند.

پاداشی خیره کننده برای نماز روز یکشنبه ماه ذی‌القعده

نماز روز یکشنبه ماه ذی‌القعده از جمله اعمال این ماه پر برکت است که پاداش‌هایی نظیر:

۱: وسیع‌ شدن قبر،
۲:بخشیده شدن ذریه،
۳:وسعت روزی و با ایمان از دنیا رفتن برای آن ذکر شده است.

پیامبر اکرم(ص) برای بجا آورنده آن بشارتی نیکو داده است: «هر کس آن را بجا آورد توبه‌اش پذیرفته مى‌شود و گناهانش آمرزیده مى‌شود و سبب برکت براى نمازگزار و خانواده‌اش خواهد بود و در روز قیامت کسانى که از او طلبى و یا حقى دارند، از وى راضى شوند و با ایمان از دنیا مى‌رود و قبرش براى او وسیع و نورانى شود و پدر و مادرش از او راضى شوند و آن‌ها نیز مورد مغفرت خداوند قرار گیرند، ذریه او نیز بخشیده شوند و روزى او وسیع شود، فرشته مرگ به هنگام مردن، با او مدارا کند و به آسانى جانش را بگیرد».

نمازی برای توبه

در همین رابطه انس بن مالک می‌گوید: رسول خدا(ص) در یکشنبه ماه ذیقعده از منزل بیرون آمد و فرمود: ای مردم! کدام یک از شما می‌خواهد توبه کند؟ عرض کردیم: همه می‌خواهیم توبه کنیم.

فرمود: غسل کنید و وضو بگیرید و چهار رکعت نماز- در هر رکعت یک بار «حمد»، سه بار «توحید» و هر کدام از دو سوره معوذتین(فلق و ناس)  را یک بار- بخوانید، وبعداز نماز هفتاد بار استغفار کنید و آن را به «لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم» ختم کنید. آن گاه بگویید: «یا عزیزُ یا غفار، اِغفِرلی ذُنوبی و ذُنوبَ جَمیعِ المُومنینَ و المُومِنات، فَاِنّه لا یَغفِرُ الذُّنوبَ الّا اَنت».

سپس فرمود: هر بنده‌ای از امت من این عمل را انجام دهد، از آسمان به او ندا می شود: ای بنده خدا! عمل خود از نو آغاز کن؛ زیرا توبه تو پذیرفته و گناه تو آمرزیده شد و فرشته‌ای از زیر عرش به او خطاب می‌کند: ای بنده! خجسته باد بر تو و فرزندان تو! و فرشته‌ای دیگر ندا می‌کند: ای بنده، دشمنان تو در روز قیامت از تو راضی خواهند شد و فرشته‌ای دیگر ندا می‌کند: ای بنده! تو مؤمن از دنیا می‌روی و دین تو از تو گرفته نمی‌شود و قبر تو گشوده و نورانی می‌شود.

و فرشته‌ای دیگر ندا می‌کند: ای بنده! پدر و مادر تو از تو راضی خواهند شد، اگر چه از تو ناخشنود باشند و پدر و مادر و فرزندان تو آمرزیده شدند و روزی تو در دنیا و آخرت گشوده و فراوان خواهد بود.

و جبرئیل ندا می‌کند: من همراه با فرشته مرگ می‌آیم و به او سفارش می‌کنم که با تو به نرمی رفتار کند و اثر مرگ حتی خراشی در تو ایجاد نخواهد کرد و فقط روح تو به آرامی از بدنت خارج خواهد شد.

عرض کردیم: ای رسول خدا! اگر بنده‌ای این عمل را در غیر این ماه انجام دهد، چه اثری خواهد داشت؟ فرمود: همانند آن چه توصیف کردم برای او خواهد بود و این سخنان را جبرئیل آن گاه که خداوند مرا به آسمان(معراج) برد، به من آموخت.

?اقبال الاعمال، سید بن طاووس، ترجمه محمد روحی، ج2، ص۱۳

رفتار های غلط کودکان در بسیاری از مواقع حکایت از ریشه هایی می کند که پدر ، مادر و اطرافیان همگی می توانند در ایجاد آن ها نقش داشته باشند.از جمله این ریشه ها، امتیاز دهی دوسویه به رفتارهای غلط و اعمال فشار دوسویه است.

بچه که بودم وقتی کار اشتباهی میکردم مادرم میگفت “اشکال نداره حالا چیکار کنیم تا درست بشه”
اما مادر دوستم بهش میگفت “خاک برسرت یه کار درست نمیتونی انجام بدی”

➖ امروز هر دو بزرگسال و بالغیم، وقتی اتفاق بدی می‌افته اولین فکری که به ذهنم میاد “خب چیکار کنم؟” و با حداقل اضطراب و عصبانیت مشکل رو حل میکنم.
➖ اما دوستم با مواجه شدن با اتفاقات بد عصبانی میشه و میگه “خاک بر سر من که نمی تونم یه کار درست انجام بدم، چرا من اینقدر بدبختم؟”

✔️ حرفای امروز ما و احساسی که به فرزندمان می دهیم تبدیل به صدای درونی فرزندمان خواهد شد. مراقب باشیم چه پیامی برای همه عمر به فرزندانمان می دهیم .

سوال

با سلام پسری 7 ساله دارم خیلی زود عصبانی می شود و داد میزند حتی در جمع موضوعات خیلی کوچک مثل کثیف شدن لباس یا افتادن اسباب بازی یا خوردن دوستش به کیفش او را عصبانی می کند البته بعضی اوقات خودش را کنترل می کند اما اغلب اوقات از کوره در می رود من و باباش سعی می کنیم در موقع عصبانیت عصبانی نشویم.لطفا راهنمایی کنید.

پاسخ

با سلام

باید کودکان را با احساساتشان آشنا کرد و از آنها خواست که در مورد احساسشان حرف بزنند .

به آنها کمک کرد تا بتوانند احساسشان را پیدا کنند .

” از اینکه صبر کردی تا حرف من تمام شود ناراحت شدی .” یا ” از اینکه بابایی تو رو با خودش نبرد غمگینی . یا ” حتما از اینکه ما تو رو تنها بزاریم می ترسی “

به آنها اطمینان بدهید شما برای شنیدن و تایید احساساتش حضور دارید.

” توحق داری از دست من عصبانی باشی چون دوست داشتی تلویزیون نگاه کنی ولی ما باید به فروشگاه می رفتیم و متاسفانه کاریش نمیشد بکنیم . “
به وضوح بایدبه او تاکید کنید که عصبانیت روش خوبی برای ابراز خشم نیست .

با رفتار خود برای بچه ها الگو باشید .

وقتی خودتان خشمگین هستید علت خشم را به او بگویید و پس از برطرف شدن خشم او را در جریان بگذارید .

البته گاهی احساسات جایگزین یکدیگر می شوند مثلا خشونت به جای خشم می نشیند یا غم به بدعنقی تبدیل می شود یا ترس به خجالت بدل می گردد

و همین موارد از علل اصلی درگیری والدین و کودک می تواند به حساب آید .در چنین مواردی باید تکنیکهای مربوط به خودش را استفاده کنید مثلا در هنگام خشونت تکنیک اتاق تنهایی ، هنگام بهانه گیری تکنیک شنیدن حرفها و یا هنگام نق زدن بی اعتنایی را می توانید اجرا کنید .

والد از کودک می‌خواهد کاری را در همان لحظه انجام دهد!!

و کودک یا آنرا به تعویق می‌اندازد یا اصلا انجام نمی‌دهد!

و والد این‌بار با صدایی بلندتر آنرا تکرار می‌کند و ممکن است عصبانی شده و تند و پرخاشگرانه باشد!

_ در مرحله اول خواسته‌های والدین رد می‌شود.
_ تا والدین دادنزنند، حرفشان عملی نمی‌شود.
_ محیط خانه متشنج می‌شود.

✳️ راه حل:

✅ درخواست‌هایتان را با شیوه‌های منطقی بخواهید.
✅ به کودک زمان بدهید، مثلا بگویید تا ده دقیقه دیگه تلویزیون را خاموش کن، یا تا یک ربع دیگه، که عقربه بزرگ به عدد شش رسید بیا غذات را بخور.
✅ برای درخواست از کودک کنار او بروید، نه اینکه از آشپزخانه فریاد بزنید.

مرحوم آیت الله انصاری همدانی بسیار تأکید می کردند که در همه حال خدا را فراموش نکنید.

می گفتند : بدانید پدرومادر و قوم و خویش، اینها تا یک مدتی هستند ولی برای آن کسی باشید که از نظر زمان و مکان نامحدود است.

هرچه اخلاصتان به او بیشتر باشد، گره گشای کارتان می شود.

خیلی می گفتند که اتکا و اتصالتان به خدا باشد.

کتاب سوخته صفحه ۱۳۸

 
بله. حتی یک نوزاد نیز وقتی از خواب گرسنه برخیزد و غذایش فورا آماده نباشد عصبانی شده و گریه می کند.

همه والدین می دانند که نیاز به غذا ،نیاز به عوض شدن پوشک، خستگی ، درد، کولیک و مسائلی از این دست کودک را به گریه وا می دارند.

برخی نوزادان نیز تمایل به این دارند که به دنیا به گونه ای شدیدتر و منفی تر واکنش نشان دهند . عصبانیت واقعی نوزاد معمولا تا حدود سن 12 الی 18 ماهگی شروع نمی شود. ولی بعضی از گریه های خشمناک نوزاد گونه ی کوچکی از آن نوع عصبانیت واقعی به نظر می رسد.

گاهی نوزاد با اینکه مشکلی در زمینه غذا ، پوشک و یا درد ندارد ولی باز هم به گریه کردن ادامه می دهد که در اینجا می شود گفت نوزاد نیاز به خالی کردن خودش دارد.یعنی برخی نوزادان برای رهایی از تنش و یا مصرف کردن انرژی اضافی شان گریه می کنند.

برخی نیز با گریه کردن به خود کمک می کنند تا بخوابند. حتی کودکان آسان نیز زمانی که به دنبال اکتشاف محیط اطرافشان هستند ولی به صورت کامل قادر به انجام آنچه می خواهند نیستند ،ناامید و عصبانی می شوند. به هر حال یادتان یاشد که یک نوزاد احساس خشم و بی طاقتی شما را حس می کند و با گریه بیشتر واکنش نشان می دهد پس در این مواقع خونسردی خود را حفظ کنید و تا زمانی که آرام تر شوید از فرد دیگری کمک بخواهید.

اگر شما کودک دشواری دارید باید هر چه بیشتر سعی در آرام کردن خودتان داشته باشید چون تحقیقات نشان داده است این کودکان نسبت به ریلکس بودن و آرامش والدینشان حساس تر هستند. در کل یادتان باشد شما نمی توانید طبیعت کودکتان را تغییر دهید پس سعی کنید به دنبال راه های خلاقانه برای تسکین بیشتر او باشید.

تجاوز به روان کودک

وقتی نقطه ضعف کودک خود را پیدا می کنیم و سعی می کنیم با ایجاد حساسیت در وی، او را برنجانیم یا با او شوخی کنیم، به روان او تجاوز کرده ایم.

مثلا اگر کودک شما از چیزی بدش می آید، مدام نام آن را جلوی کودک ببرید و یا اینکه برای تنبیه کودک، روان او را نشانه بگیرید مثل این جمله که تو دیگه حق نداری با بچه ها بازی کنی، این تجاوز به روان کودک است.

گاهی کودک که در دنیای خودش مشغول بازی کردن است و نمی خواهد هیچ چیز تنهایی و خلوت او را به هم بزند، یک دفعه بدون توجه به حریم روانی کودک، او را از روی زمین برداشته و سر به سرش می گذاریم.

از اصلی ترین اصول برخورد با کودک این است که:

وقتی فرزند شما عصبانی است
لطفا شما عصبانی نشوید…