همیشه دقت کنیم که فقها و مراجع تقلید، معمولاً “حکم” را بیان می‌کنند و تشخیص “مصداق” به خود افراد بر می‌گردد. به عنوان مثال: فقه و فقیه می‌گویند: «نوشیدن خمر و مشروبات الکلی حرام است»، حالا اگر کسی یک لیوان مایع در دست بگیرد و بپرسد: “این چطور؟"؛ این دیگر همان مصداق است. یعنی شخص باید خودش ببیند که آن مایع مشمول خمر یا مشروبات الکی می‌شود یا خیر؟ در مورد ارتباطات و فضای مجازی هم همین‌طور است.

دقت شود که اسلام نه با علم مشکل دارد و نه با تکنولوژی؛ بلکه جایگاه، هدف، چگونگی و چرایی استفاده و نتایج حاصله از آن است که مورد بحث قرار می‌گیرد. اگر یکی بپرسد: “حکم مصرف قلم، کاغذ، چاقو … و یا فراگیری علم پزشکی، علم مهندسی، علم نجوم، علم موسیقی …، و یا انجام کاری (چه نماز باشد و چه بازیگری) چیست؟ پاسخ روشن است. در ذات قلم، کاغذ، علم، ابزار یا بازیگری که چیز حرامی نیست، بلکه هدف، نیت، چگونگی و چرایی استفاده است که حلال یا حرام بودن را معین می‌کند و تشخیص این مصادیق به خود فرد بر می‌گردد. اگر نمازِ قربة الی الله می‌خواند، خوشا به حالش، اگر ریایی می‌خواند، بدا به حالش. اگر برای فساد علم می‌آموزد و یا از تکنولوژی استفاده می‌کند، وای بر روزگار، دنیا و آخرتش حتما اشکال دارد

صفحات: 1· 2