قیام ۱۵ خرداد، مجموعه وقایعی است که در خرداد ۱۳۴۲ خورشیدی به دنبال بازداشت امام‌خمینی، در انتقاد به لایحهٔ انجمن‌های ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید رخ داد. 

تظاهراتی در شهرهای تهران، قم و ورامین علیه دولت اسدالله علم برگزار شد.

 این تظاهرات به زد و خورد بین مأموران شهربانی و تظاهرکنندگان انجامید.

 برخی تحلیل‌گران و نیز امام خمینی معتقدند که قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ نقطه عطفی در آغاز انقلاب ۱۳۵۷ به‌شمار می‌آید.