مهنــا

ورود به متن واقعه عاشورا با دو باب «بُکا» و «زیارت» ممکن است.

«تحليل‌هاي كه از متن عاشورا نجوشيده باشد، خودش شبهه است، از تحليل‌هاي جريان روشن‌فكري در دوره‌هاي هاي اخير (كه عاشورا را نتيجه يك درگيري قوميتي كه دوران آن گذشته است، مي‌داند) تا آن تحليل‌هايي كه مرحوم شهيد مطهري آن را روضه ماركسيستي براي امام حسين(ع) مي‌دانستند.
تحليلي كه همراه با دلدادگي و زيارت نيست، براي ما فهم از عمق عاشورا ايجاد نمي‌كند. آنچه صيانت ايجاد مي كند، متن واقعه عاشورا است.

تحليل‌هاي بيرون از واقعه _ چه تحليل‌هاي عرفاني باشد كه از جمال و جلال صنع الهي سخن بگويد و چه تحلیل‌های عقلي _ راهگشا نيست. ? بيرون اين حادثه ايستادن و تحليل كردن، نه‌تنها نجات‌دهنده نيست، بلكه خود شبهه‌اي مي‌شود كه بايد آن را جواب داد.

آنچه ما را از فتنه‌ها عبور مي‌دهد، همان چيزي است كه اصحاب سيدالشهداء(ع) را نجات داد، يعني پناه بردن به شفاعت سيدالشهداء(ع) و ورود به متن بلاي عاشورا. امام حسين(ع)، سنگين‌ترين بلا را تحمل كردند تا ازيك‌سو محبين را از اين شبهه‌ها و فتنه‌ها نجات دهند و ازسوي‌ديگر آنها را در وادي نور سير دهند و اين امر تنها با ورود به متن حادث ممكن است و اين ورود نيز تنها با همين دو باب بكاء و زيارت، اتفاق خواهد افتاد.

با ورود به متن واقعه، تحليل‌ها معنادار و بصيرت‌زا مي‌شود و انسان را به موضع‌گيري و صف و قتال مي‌رساند. تحليل با اين سرمايه بارور مي‌شود و الا نهايت تحليل به اينجا مي‌رسد كه عاشورا نتيجه خشونت بدر است. كسي كه عاشورايي نشده باشد، تحليل او از عاشورا هرچند به كشتن و كشته شدن برسد، تحليل صحيحي نيست. در همين دوران ما، ماركسيست‌ها هم عاشورا را تحليل مي‌كردند ولي اين تحليل ها، نه تنها راهگشا نبود كه خود شبهه بود.»

?استادسیدمحمّدمهدی میرباقری، ۹۳/۸/۱۳

توصیه‌های استاد فاطمی نیا پیرامون اقامه عزای سیدالشهدا امام حسین علیه‌السلام:

• خالصانه در مجالس عزاداری شرکت کنید. طوری باشید که غیر از امام حسین علیه‌السلام چیزی نبینید.

• با پاکی ظاهر و باطن به این مجالس مشرف شوید؛ همان‌طور که با وضو و طهارت در این جلسات شرکت می‌کنیم، به وسیله استغفار، طهارت باطنی هم کسب کنیم.

• قبل از ورود به مراسم عزای ابی‌عبدالله علیه‌السلام بگوییم: خدایا اگر در وجود من مانعی از کسب فیض ابی‌عبدالله علیه‌السلام هست، آن را برطرف بفرما.

• دهه محرم، دهه تحول است، جناب حرّ یک شخص است اما حرّ شدن یک جریان می‌باشد. در این دهه باید متحول شویم.

آیت‌الله جاودان:

نفوذ شیطان در ما به اندازۀ بی‌اعتقادی ما به قیامت است. اگر این اعتقاد کامل باشد، شیطان هیچ نفوذی نمی‌تواند بکند.

۲۵ ذی‌الحجه روز نزول آیه‌ی هل اتی و روز خانواده گرامی باد.

********************************************

3 درس مهم که می‌توان از سوره هل‌اتی گرفت:

الف: اخلاص

نیست در لوح دلم جز الف قامت یار

چه کنم حرف دگر یاد نداد استادم

علت آن‌که حضرت حق یک سوره را در شأن اهل بیت علیهم ‌السلام نازل می‌فرماید به برکت اخلاص آن بزرگواران است. آن هم مرتبه والایی از اخلاص که فقط رضایت خدا را مد نظر، و مقصد و منظوری جز او نداشتند. لذا خداوند با ذکر کلمات «عَلى‏ حُبِّهِ» و «لِوَجْهِ اللَّهِ» در سوره انسان به این امر اشاره می‌فرماید: «وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکِیناً وَ یَتِیماً وَ أَسِیراً، إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لانُرِیدُ مِنْکُمْ جَزاءً وَ لا شُکُوراً [انسان/8-9] و هم بر دوستى او (یعنى خدا) به فقیر و طفل یتیم و اسیر طعام مى‌دهند. (و گویند) ما فقط براى رضاى خدا به شما طعام مى ‏‌دهیم و از شما هیچ پاداش و سپاسى هم نمى‌ طلبیم.»

ب: ایثار

آن عزیزان با وجود روزه دار بودن، تحمل گرسنگی، تشنگی و نیاز به غذا خصوصا در روزهای دوم و سوم، اما در عین حال دیگران را بر خود ترجیح دادند. «ویُؤْثِرُونَ عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ [حشر/9] آنان را بر خود ترجیح مى‏‌دهند، گرچه خودشان را نیاز شدیدى باشد»، و این کار حکایت از قدرت و عظمت بالای روحی آنان دارد که در عین احتیاج به غذا در آن شرایط بحرانی، چنین ایثاری را انجام دادند.

خداوند با ذکر کلمات «عَلى‏ حُبِّهِ» و «لِوَجْهِ اللَّهِ» در سوره انسان به این امر اشاره می‌فرماید: «وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکِیناً وَ یَتِیماً وَ أَسِیراً، إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزاءً وَ لا شُکُوراً [انسان/8-9] و هم بر دوستى او (یعنى خدا) به فقیر و طفل یتیم و اسیر طعام مى‌دهند. (و گویند) ما فقط براى رضاى خدا به شما طعام مى‏‌دهیم و از شما هیچ پاداش و سپاسى هم نمى‌طلبیم».

ج: انفاق

انفاق آن زمانی ارزش بیشتری پیدا می‌کند که متعلق آن، مورد علاقه انسان باشد و به تعبیر قرآن کریم: «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَیْ‏ءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلیمٌ [آل عمران/92] هرگز به [حقیقتِ‏] نیکى [به طور کامل‏] نمى‏‌رسید تا از آن چه دوست دارید انفاق کنید و آن چه از هر چیزى انفاق مى‌کنید یقیناً خدا به آن داناست» و مصداق بارز این نوع انفاق را می‌توان در این جریان به خوبی مشاهده کرد.

بنابراین آن‌ چه که مهم است کیفیت عمل است «لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلا [هود/7] تا شما را بیازماید که کدام‏یک نیکوکارترید» نه کمیت و زیادتی عمل. در جریان مذکور اگر چه آن غذاها از حیث کمیت و مقدار قابل توجه نبود ولی چون با ارزش‌های عالی اخلاقیاخلاص، ایثار، انفاق مقرون شده بود، سبب نزول یک سوره در شأن اهل بیت (علیهم السلام) شد.

منابع:سمت خدا؛ حجت الاسلام والمسلمین میر باقری- تفسیر سوره انسان

فارس نیوز

دانشنامه رشد

آیت الله جوادی آملی:

?از غريب ترين ايام زندگي ما ايام مباهله است. خيلي از ما عالمانه حرف مي‌زنيم و عوامانه فكر مي‌كنيم در نتیجه آن اركان ولايت را تقريباً از دست مي‌دهيم در حالی که آن اجزاي غير ركني را خيلي محترم مي‌شمريم مانند اول ذيحجه که سالروز ازدواج وجود مبارك حضرت امير با فاطمه زهرا(سلام الله عليهما) است اينها جزء واجبات غير ركني است.

?غدير جزء واجبات ركني امامت است، مباهله جزء واجبات ركني ولایت است ، با سالروز ازدواج فرق مي‌كند. در حالی که نه رسانه‌ها از او نام مي‌برند و نه حوزه‌ها خبري هست!

آن وقت آن مسائل واجبات غير ركني را خيلي دامن مي‌زنيم، آنها هم واجب هست اما مثل اجزاي نماز است لکن حمد و سوره كجا، ركوع و سجود كجا؟! حمد و سوره واجب غير ركني است اما ركوع و سجود واجب ركني است.

?وقتي مأمون(علیه من الرحمن ما یستحق) ، به وجود مبارك امام رضا(سلام الله علیه) عرض مي‌كند به چه دليل علي بن ابيطالب(سلام الله عليه) افضل است؟

ایشان ديگر نفرمود غدير، فرمود با آیه انفسنا .
خدا وقتي وجود مبارك حضرت امير علیه السلام را جان پيغمبر مي‌داند از اين بالاتر فضيلت فرض مي‌شود؟!

?«من كنت مولاه فهذا علي مولاه» كه گفته ی خود پيغمبر است هر چند آن هم از طرف خداست، کجا؛ و اینکه ذات اقدس اله خود فرموده علي جان پيغمبر است، کجا؟! و وجود مبارك امام رضا علیه السلام به اين استدلال كرد.

 حجت الاسلام پناهیان:

اگر غدیر عید ولایت است مباهله عید فضیلت است. چون بزرگترین فضیلت علی(ع) در روز مباهله و آن‌هم صریحاً در قرآن کریم بیان شده.

امام رضا(ع) به مأمون فرمودند: بالاترین فضیلت علی(ع) آیۀ مباهله است. چون در این آیه علی(ع) نفس پیامبر(ص) اعلام شده است. باید غربت مباهله برطرف بشود، این خیلی مهمتر از بسیاری دیگر از ایام الله است.

در جهان اسلام احدی نیست که منکر مباهله و این فضیلت باعظمت علی(ع) بشود.

آیۀ صریح قرآن است و داستان مباهله را همه بیان کرده‌اند.

عاشقان اهل بیت(ع) کجا هستند که بزرگترین جشن محبت را برگزار کنند، و سرور خود را در نزول آیۀ مباهله به اهل عالم نشان بدهند؟

قبول کنیم ما هنوز در مکتب محبت اهل بیت(ع) آنچنان که باید رشد نکرده‌ایم.

شادی از نزول آیۀ مباهله، موجب صعود دل‌ها در عزای محرم است. باشکوه‌ترین تجمع اهل بیت(ع)در طول تاریخ اسلام در مباهله است.

باید داستان مباهله را به کودکان خود بیاموزیم. آی اهل محرم ببینید حسین(ع) در آغوش پیامبر(ص) است. چرا فریاد شادی و هلهله سر نمی‌دهید؟

تنها منتظرید اباعبدالله(ع) در گودی قتل‌گاه بیفتد تا فریاد عزا سر کنید؟

الان باید عالم را باخبر کنید تا علت گریه‌ها و فریادهای عاشورای شما را بفهمند.

www.hadana.ir

حضرت آیت الله جوادی آملی

امام_علي(عليه‌السلام) درباره نقش شيطان در ايجاد بحران هويت بشر مي‏فرمايد:

?منحرفان، شيطان را معيار كار خود گرفتند و شيطان نيز آنها را دام خود قرار داد و در دلهاي آنان تخم گذاشت و جوجه‏ هاي خود را در دامانشان پرورش داد؛ با چشمهاي آنان نگريست و با زبانهاي آنان سخن گفت، پس با ياري آنها بر مركب گمراهي سوار شد و كردارهاي زشت را در نظرشان زيبا جلوه داد. [1]

?به فرموده امام_صادق(عليه‌السلام) عقل و قلب آدمي، اصل اوست: «أصل الإنسان لبّه»[2]

بنابراين شيطان با نفوذ به نهان‏خانه وجود انسان كه مركز هويت ‏سازي اوست، مي ‏كوشد گوهر اصلي او را تخليه كند و ديگري را به جاي او بنشاند.

شيطان سلسله مراتب را رعايت مي‏كند:

- ابتدا انسان را به ? مكروهات
-و سپس به گناهان كوچك مبتلا مي‏كند
-و پس از آن او را به گناهان بزرگ معتاد مي‏كند،
-در نتيجه معاذ الله او دين را تكذيب مي‏كند.

شيطان وقتي به درون بشر راه مي‏يابد، براي
بذرافشاني فساد زمينه مي‏سازد:

▫️حقايق و معارف را نابود مي‏كند
▫️و سپس تخمهاي فساد را در آن مي‏كارد
▫️و آنها را آبياري مي‏كند تا سبز شود؛
▫️ آن‏گاه كم‏كم در اينها لانه مي‏كند
▫️و در لانه تخم مي‏گذارد و تخمهاي خود را به جوجه تبديل مي‏كند و زماني كه اين جوجه‏ ها بزرگ شدند، برخي شئون علمي و انديشه بشر و بعضي شئون عملي و انگيزشي او را تسخير مي‏كند، تا به جاي او ببينند، بشنوند و سخن بگويند و اين شخص بيچاره خيال مي‏كند كه خود اوست كه سخن مي‏گويد، مي‏بيند و مي‏شنود.

?[1] ـ نهج البلاغه، خطبه 7
?[2] ـ الامالي [صدوق]، ص 199؛ بحار الأنوار، ج 1، ص 82.
کتاب تفسیر انسان به انسان ص360

حجت الاسلام پناهیان:

? اساساً شاد بودن به شادی اهل‌بیت(ع) ثواب بیشتری هست تا غمگین شدن به مظلومیت اهل‌بیت(ع)؛ چون رنج اهل‌بیت(ع) دیده می‌شود و اگر کسی عقلش به دیده‌‌اش باشد مظلومیت اهل‌بیت(ع) را لمس می‌کند، متأثر می‌شود و تأثر خودش را نشان می‌دهد اما نمی‌تواند فرح و سرور جایگاهی مثل عید غدیر را ببیند. شاد شدن به شادی اهل‌بیت(ع) دشوارتر است تا غمگین شدن در عزای اهل‌بیت(ع).

? در روایت می‌فرماید: مؤمنین در عید غدیر مورد عفو و بخشش و مغفرت و رحمت قرار می‌گیرند، بیش از ماه مبارک رمضان و شب عید فطر-شب عید فطری که هر کسی در ماه رمضان بخشیده نشده باشد در شب عید فطر بخشیده می‌شود-و بیش از تمام طول سال.(فَإِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ لِکُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ وَ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ ذُنُوبَ سِتِّینَ سَنَةً وَ یُعْتِقُ مِنَ النَّارِ ضِعْفَ مَا أَعْتَقَ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ لَیْلَةِ الْفِطْرِ؛ تهذیب‌الاحکام/6/24)

? می‌فرماید: کسی که عید غدیر را گرامی بدارد تا وقتی گناه کبیره‌ای انجام نداده اگر از دنیا برود «مات شهیدا!»(فَمَنْ تَزَیَّنَ لِیَوْمِ الْغَدِیرِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ کُلَّ خَطِیئَةٍ عَمِلَهَا صَغِیرَةً أَوْ کَبِیرَةً وَ بَعَثَ اللَّهُ إِلَیْهِ مَلَائِکَةً یَکْتُبُونَ لَهُ الْحَسَنَاتِ وَ یَرْفَعُونَ لَهُ الدَّرَجَاتِ إِلَى قَابِلِ مِثْلِ ذَلِکَ الْیَوْمِ فَإِنْ مَات‏ مَاتَ شَهِیداً وَ إِنْ عَاشَ عَاشَ سَعِیدا؛ اقبال‌الاعمال/1/464) در عید غدیر شما هر کاری از ثواب انجام می‌دهید، ثواب هشتاد ماه عبادت را به شما می‌دهند! در روز عید غدیر هر بِرّی، هر قدمی برای برادران دینی برداشته شود «لا تُعدّ و لا تُحصی» است.

? امام صادق(ع) در روایتی می‌فرماید: اطعام به مؤمنین مانند اطعام همۀ انبیاء و صدیقین است! (وَ مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً کَانَ کَمَنْ أَطْعَمَ جَمِیعَ الْأَنْبِیَاءِ وَ الصِّدِّیقِین‏؛ اقبال‌الاعمال/1/465)

? امام رضا(ع) سنت‌شان این بود که عید غدیر هر کسی به خانۀ ایشان می‌آمد او را برای شام، نگه می‌داشت و وقتی می‌خواست برود، به او هدایای متنوعی-از انگشتر تا پارچه تا هدایای مختلف-می‌داد تا برای بچه‌هایش ببرد.

? امام صادق(ع) می‌فرماید: غدیر در آسمان‌ها شناخته‌شده‌تر و مشهورتر از زمین است (قَالَ إِنَّ یَوْمَ الْغَدِیرِ فِی السَّمَاءِ أَشْهَرُ مِنْهُ فِی الْأَرْضِ؛ تهذیب الاحکام/6/25) و آنجا جشن ویژه می گیرند.

? هر یک درهمی که شما در راه خدا صدقه بدهی، انفاق کنی یا صله بدهی-در روزهای عادی-ده‌برابر حساب می‌شود، اما روز عید غدیر اگر این کار را انجام دهی، دویست هزار برابر برایتان حساب می‌شود! (فَالدِّرْهَمُ فِیهِ بِمِائَتَیْ أَلْفِ دِرْهَمٍ وَ الْمَزِیدُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل‏؛ اقبال‌الاعمال/1/463)

? در روز عید غدیر خدا چه‌کار می‌کند؟ «فَإِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ لِکُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ وَ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ ذُنُوبَ سِتِّینَ سَنَةً» خدا گناه شصت سال را می‌بخشد «وَ یُعْتِقُ مِنَ النَّارِ ضِعْفَ مَا أَعْتَقَ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ لَیْلَةِ الْفِطْرِ»(تهذیب‌الاحکام/6/24) و خدا در روز عید غدیر دوبرابر شب قدر، دو برابر شب عید فطر، دوبرابر ماه مبارک رمضان، از آتش جهنم نجات می‌دهد.

? می‌فرماید: «وَ اللَّهِ لَوْ عَرَفَ النَّاسُ فَضْلَ هَذَا الْیَوْمِ بِحَقِیقَتِهِ لَصَافَحَتْهُمُ الْمَلَائِکَةُ فِی کُلِّ یَوْمٍ عَشْرَ مَرَّات‏»(تهذیب‌الاحکام/6/24) اگر مردم فضل این روز را به حقیقتش درک کنند، ملائکه-نه فقط در روز عید غدیر بلکه- در طول سال هر روز ده مرتبه با آنها مصافحه می‌کنند! دیگر چه‌طور باید به ما بگویند که «مهم است»؟!

اینکه فرموده‌اند : «مؤمن اهل شوخی و مزاح است»

(تحف‌العقول/49)

معنایش این نیست که مؤمن سعی می‌کند با شوخی کردن، نشاط پیدا کند؛ بلکه چون درونش لبریز از نشاط عمیق است، این نشاط مدام سرریز می‌شود و به‌صورت شوخی و مزاح بروز می‌کند.

?نه اینکه مؤمن بخواهد مدام با لطیفه گفتن، خوشحال بشود؛ او اصلاً نمی‌تواند لطیفه نگوید و با همه‌چیز، شوخ برخورد نکند. می‌دانید چرا؟

?چون باور دارد که «إِنَّمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ»

(محمد/36)

لذا چیزی را در این دنیا جدی نمی‌گیرد و بنابراین؛ نه از کسی که به او بدی کرده، کینه به دل می‌گیرد، و نه با کسی ارتباط عمیقی(شبیه ارتباط با خدا) برقرار می‌کند. به‌این ترتیب می‌تواند با شوخی از کنار همه رد شود و خلوت خودش با خدا را نگه دارد.

استاد پناهیان

راههای رسیدن به  حال خوش معنوی و نشاط زندگی ج20