مهنــا

فراز هفدهم

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی مِنْ خَشْیَتِهِ تَرْعُدُ السَّمَاءُ وَ سکّان ها وَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَ عُمَّارُهَا وَ تَمُوجُ الْبِحَارُ وَ مَنْ یَسْبَحُ فِی غَمَرَاتِهَا

ستایش خدایی را که آسمان و ساکنانش از خشیت او به صدا می آیند، و زمین و ساکنانش به لرزه می افتند، و دریاها و موجوداتی که در آن ها شنا می کنند به تلاطم درمی آیند.

پیام ها

وقتی آسمان ها و زمین و دریاها و موجودات آن ها به مقامی رسیده اند که با درک عظمت خدای متعال، منفعل شده و خشیت آن ها آشکار گشته، چه زشت است انسانی که خود را اشرف مخلوقات می داند، نه تنها به خشیت نرسد، بلکه بر خدای بزرگ جرأت پیدا کرده و او را نافرمانی کند. (… مِنْ خَشْیَتِهِ تَرْعُدُ السَّمَاءُ وَ سکّان ها…)

اَللَّهُمَّ اهْدِنِي فِيهِ لِصَالِحِ الأَْعْمَالِ وَ اقْضِ لِي فِيهِ الْحَوَائِجَ وَ اﻵْمَالَ يَا مَنْ لاَ يَحْتَاجُ إلَي التَّفْسِيرِ وَ السُّؤَالِ يَا عَالِماً بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ 

خدايا مرا در اين ماه به سوي كارهاي شايسته هدايت فرما، و حاجتها و آرزوهايم را برآور، اي آن كه نياز به روشنگري و پرسش ندارد، اي آگاه به آنچه در سينه جهانيان است بر محمّد و خاندان پاکش درود فرست

فراز شانزدهم

الْحَمْدُ لِلَّهِ قَاصِمِ الْجَبَّارِینَ مُبِیرِ الظَّالِمِینَ مُدْرِک الْهَارِبِینَ نَکالِ الظَّالِمِینَ صَرِیخِ الْمُسْتَصْرِخِینَ مَوْضِعِ حَاجَاتِ الطَّالِبِینَ مُعْتَمَدِ الْمُؤْمِنِینَ

سپاس خدایی را که شکننده زورگویان، ضرر زننده (هلاک کننده) ستمگران، دریابنده فراریان، عذاب کننده ستمگران و فریادرسِ دادخواهان است. او خدایی است که محل اصلی حاجت نیازمندان و تکیه گاه اهل ایمان است.

پیام ها

1. نعمت های خدای مهربان را همه جانبه بنگریم. شکسته شدن قدرت جبارانی که روزگاری بر گُرده مردم سوار بودند و آن ها را از پیروی حق باز می داشتند، نعمت بزرگی است که نباید از آن غافل شد. (وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ قَاصِمِ الْجَبَّارِین)

2. سعی کنیم که در زمره زورگویان قرار نگیریم تا اراده الهی بر شکستن ما تعلق نگیرد. (قَاصِمِ الْجَبَّارِین)

3. شاید اهل ظلم و ستم، در دنیا سود مادی را از آن خود کنند، ولی آن چه یقینی است این است که زیان کنندگان حقیقی آن ها هستند. (مُبِیرِ الظَّالِمِین)

4. خدا مهربانی را در حق ما تمام کرده است. ما بارها فریب شیطان را خورده ایم و از درگاه پربرکت الهی گریخته ایم؛ ولی او ما را از منجلاب بدی ها رهایی داده است. پس شکر نعمت را فراموش نکنیم. (الْحَمْدُلِلَّهِ…مُدْرِک الْهَارِبِین)

5. سرگذشت پیشینیان را مرورکنیم و از آن ها عبرت بگیریم. (نَکالِ الظَّالِمِینَ)

6. واکنش ما باید در قبال انسان ها و نوعِ رفتارشان متفاوت باشد. خدای متعال در برابر بعضی از هنجارشکنان، عذاب کننده و نابودکننده است (قَاصِمِ الْجَبَّارِینَ مُبِیرِ الظَّالِمِینَ…نَکالِ الظَّالِمِینَ) و در قبال برخی دیگر، دریابنده و پذیرایی کننده. (مُدْرِک الْهَارِبِینَ)

7. در سختی ها خدا را با تمام وجود بخوانیم. (صَرِیخِ الْمُسْتَصْرِخِینَ)

8. در خواندن خدا و خواستن از او، حُجب و حیا معنی ندارد.(صَرِیخِ الْمُسْتَصْرِخِینَ)

9. حاجت خود را به هر جایی غیر از درگاه الهی ببریم و به هر که غیر او بگوییم، راه را اشتباه رفته ایم. (مَوْضِعِ حَاجَاتِ الطَّالِبِینَ)

10. نشانه ایمان حقیقی این است که در همه امور به خدای متعال تکیه کنیم. (مُعْتَمَدِ الْمُؤْمِنِینَ)

اَللَّهُمَّ وَفِّقْنِي فِيهِ لِمُوَافَقَهِ الأَْبْرَارِ وَجَنِّبْنِي فِيهِ مُرَافَقَهَ الأَْشْرَارِ 

وَ آوِنِي فِيهِ بِرَحْمَتِكَ إلَي (فِي) دَارِالْقَرَارِ بِإِلَهِيَّتِكَ يَا إِلَهَ الْعَالَمِينَ

خدايا مرا در اين ماه به همراهي و همسويي با نيكان توفيق ده، و از همنشيني با بدان دور بدار و به حق رحمتت به خانه آرامش جايم ده، و به پرستيدگي ات اي پرستيده جهانيان.

فراز پانزدهم

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی یُؤْمِنُ الْخَائِفِینَ وَ یُنَجِّی الصَّالِحِینَ وَ یَرْفَعُ الْمُسْتَضْعَفِینَ وَ یَضَعُ الْمُسْتَکبِرِینَ وَ یُهْلِک مُلُوکاً وَ یَسْتَخْلِفُ آخَرِینَ

سپاس خدای را که اهل ترس را ایمنی می بخشد، صالحان را نجات می دهد، مستضعفان را بالا می برد، مستکبران را وا می نهد و به زمین می زند، پادشاهانی را هلاک کرده و گروه دیگری را جانشین می کند.

پیام ها

1. خداوند کسانی را که نسبت به ذات مقدس او یا نسبت به وعده هایش خوف داشته باشند، در نهایت به آرامش می رساند. پس گناه نکنیم تا ثابت کرده باشیم که در پیِ  امنیت حقیقی هستیم. (یؤمن الخائفین)

2. نجات از هلاکت با سخن و حرف به دست نمی آید؛ بلکه باید در زمره شایستگان قرار بگیریم تا به نجات برسیم. (و ینجّی الصالحین)

3. برای رسیدن به نجات، انجام یک یا چند کار شایسته کافی نیست؛ بلکه شایستگی و صلاحیت باید در وجود انسان نهادینه شود. (… الصالحین)

4. در همیشه بر یک پاشنه نمی چرخد! ممکن است ستمگران چند صباحی با اِعمال قدرت، انسان های شایسته را به ضعف بکشانند، ولی اراده الهی بر آن تعلق گرفته که مستضعفان را بالا ببرد و مستکبران را پایین بیاورد. (ویرفع المستضعفین وَ یَضَعُ الْمُسْتَکبِرِینَ وَ یُهْلِک مُلُوکاً وَ یَسْتَخْلِفُ آخَرِینَ)

اَللَّهُمَّ ارْزُقْنِي فِيهِ طَاعَهَ الْخَاشِعِينَ وَ اشْرَحْ فِيهِ صَدْرِي بِإِنَابَهِ الْمُخْبِتِينَ بِأَمَانِكَ يَا أَمَانَ الْخَائِفِينَ

خدايا در اين ماه طاعت فروتنان را نصيبم كن، و سينه ام را براي انابه همانند بازگشت خاضعان باز كن به امان دادنت اي امان دهنده هراسندگان.

فراز چهاردهم

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَا یُهْتَک حِجَابُهُ وَ لَا یُغْلَقُ بَابُهُ وَ لَا یُرَدُّ سَائِلُهُ وَ لَا یُخَیَّبُ آمِلُهُ

سپاس خدای را که پرده اش دریده نمی شود، و درگاهش بسته نمی شود، و دست کسی که به سوی او بلند شده رد نمی شود، و آن که به درگاهش با آرزو آمده، ناامید برنمی گردد.

پیام ها

1. گمان نکنیم که اگر ما دستورات خدای حکیم را انجام ندهیم و او را نافرمانی کنیم، نسبت به او هتک حرمت کرده ایم. پرده حرمت الهی، هتک شدنی نیست. (لَا یُهْتَک حِجَابُهُ)

ای مگس! عرصه سیمرغ نه جولانگه توست

عِرض خود می بری و زحمت ما می داری

2. هرچند بر اساس دستور و توصیه های قرآن کریم و اولیای الهی، بعضی از زمان ها از اهمیت خاصی برای دعا و ارتباط با خدای متعال برخوردارند، یادمان باشد که راه ارتباط با خدا هیچ گاه بسته نیست. پس چه بهتر که گاه و بی گاه سری به سجده بگذاریم و دست نیازی به درگاه الهی بلند کنیم. (وَ لَا یُغْلَقُ بَابُهُ)

3. خدای مهربان در قرآن کریم دستور داده که انسان ها از فضل الهی درخواست کنند، و کریمی که خود، دیگران را به درخواست فراخوانده، دست رد به سینه کسی نمی زند. (وَ لَا یُرَدُّ سَائِلُهُ)

4. واژه «آمِل» اسم فاعل از کلمه «أمل» است و بیشتر در مورد آرزوهایی به کار می رود که دست یافتن به آن ها بعید به نظر آید. در پیشگاه الهی همه چیز را باید طلب کرد، حتی اگر رسیدن به آن بعید به نظر برسد. ( وَ لَا یُخَیَّبُ آمِلُهُ)

اللَّهُمَّ لا تُؤَاخِـذْنِــي فِيـــــهِ بِالْعَثَـــرَاتِ

وَ أَقِـلْـنِـي فِيــهِ مِنَ الْخَـطَـايَـا وَ الْهَفَــوَاتِ

و لا تَجْعَلْنِي فِيهِ غَرَضـــا لِلْبَلايَـا وَ الْآفَــاتِ

بِعِزَّتِــــــــكَ يَا عِــــــزَّ الْمُسْلِمِينَ

خدايا؛ مرا در اين روز و ماه بر لغزشها سرزنش مكن،

و در اين روز و ماه مرا از خطاها و افتادن در گناهان دور بدار،

و در اين روز و ماه مرا هدف بلاها و آفات قرار مده،

به عزّتت (سوگند) اى عــزّت مسلمانان.

فراز سیزدهم

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی یُجِیبُنِی حِینَ أُنَادِیهِ وَ یَسْتُرُ عَلَیَّ کلَّ عَوْرَهٍ وَ أَنَا أَعْصِیهِ وَ یُعَظِّمُ النِّعْمَهَ عَلَیَّ فَلَا أُجَازِیهِ فَکمْ مِنْ مَوْهِبَهٍ هَنِیئَهٍ قَدْ أَعْطَانِی وَ عَظِیمَهٍ مَخُوفَهٍ قَدْ کفَانِی وَ بَهْجَهٍ مُونِقَهٍ قَدْ أَرَانِی فَأُثْنِی عَلَیْهِ حَامِداً وَ أَذْکرُهُ مُسَبِّحاً

سپاس خدای را که پاسخم را می دهد هنگامی که او را می خوانم، و با اینکه نافرمانی اش می کنم، زشتی هایم را می پوشاند. نعمت های بزرگ را به من می دهد، ولی من شکرش را به جا نمی آورم. پس چه بسیار هدیه های گوارایی که به من بخشید و در چه بسیار مواقف هولناکی گرفتار شدم که به فریادم رسید و بی نیازم کرد و چه بسیار شادی های شگفت انگیزی که به من نشان داد. پس او را سپاس گزارم و از او با تنزیه و پاک دانستن از بدی ها یاد می کنم.

پیام ها

1. در هیچ حالی، از راز و نیاز با خدای مهربان غافل نشویم؛ چون هرگاه او را بخوانیم، پاسخ می دهد. (الَّذِی یُجِیبُنِی حِینَ أُنَادِیهِ)

2. در بسیاری از موارد، لطف خدای رئوف، منوط به خوبی انسان ها نیست. (وَ یَسْتُرُ عَلَیَّ کلَّ عَوْرَهٍ وَ أَنَا أَعْصِیهِ وَ یُعَظِّمُ النِّعْمَهَ عَلَیَّ فَلَا أُجَازِیهِ)

3. اگر بدی های ما برای دیگران آشکار نشده، این لطفی است از جانب خدای ستار. (وَ یَسْتُرُ عَلَیَّ کلَّ عَوْرَهٍ)

4. اگر خدای ستار زشتی های ما را پوشانده، به این معنی نیست که کار بدی از ما سرنزده است. (وَ یَسْتُرُ عَلَیَّ کلَّ عَوْرَهٍ وَ أَنَا أَعْصِیهِ)

5. از خدا بیاموزیم که عیب پوشی فقط نباید نسبت به کسانی باشد که رابطه خوبی با ما دارند. (یَسْتُرُ عَلَیَّ کلَّ عَوْرَهٍ وَ أَنَا أَعْصِیهِ)

6. از خدا بیاموزیم که عیب پوشی باید نسبت به همه زشتی ها باشد، نه فقط نسبت به بعضی از آن ها. (یَسْتُرُ عَلَیَّ کلَّ عَوْرَهٍ)

7. خدایی که در عین ناسپاسی ما، این همه نعمت بزرگ به ما داده است، اگر شکر نعمت های او را به جا آوریم، بسیار بیشتر از آنچه اکنون داریم به ما ارزانی می کند. (وَ یُعَظِّمُ النِّعْمَهَ عَلَیَّ فَلَا أُجَازِیهِ)

8. بخشش های الهی، هم «موهبه» هستند و هم «هنیئه»؛ یعنی خدای رئوف در مقابل آنچه می بخشد، چشم داشتی ندارد و اگر تکالیفی را بر ما واجب کرده، برای رشدِ خودمان است؛ و هم چنین آن چه را می بخشد آنقدر گوارا است که بعد از آن سختی و مشقتی دامن گیر انسان نمی شود. (فَکمْ مِنْ مَوْهِبَهٍ هَنِیئَهٍ قَدْ أَعْطَانِی)

9. در شادی ها مستی نکنیم و خدای مهربان را از یاد نبریم. یادمان باشد که همه خوشی ها و شادی ها از جانب او به ما رسیده است. (وَ بَهْجَهٍ مُونِقَهٍ قَدْ أَرَانِی)

10. «تسبیح» یعنی منزه دانستن و دور شمردن خدای بزرگ از نقص ها و عیب ها. خدا را این گونه یاد کنیم. (وَ أَذْکرُهُ مُسَبِّحاً)

 به نقل از کتاب مفاتیح‌الجنان:

دعای مُجیر دعایی است که از پیامبر اکرم«صلی‌الله‌علیه‌وآله» روایت شده که در زمانی‌که در مقام ابراهیم«علیه‌السلام» مشغول نماز بودند، جبرئیل این دعا را برای آن حضرت آورد. 

مرحوم کفعمی در کتاب مصباح در فضیلت دعای مجیر می‌فرماید:

هر که این دعا را در ایام‌البیض(سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم) ماه مبارک رمضان بخواند، گناهانش آمرزیده شود اگرچه به عدد دانه‌های باران و برگ درختان و ریگ بیابان باشد و برای شفاء مریض و قضاء دِین و غنا[بی‌نیازی] و توان‌گری و رفع غم، خواندن آن نافع است