موضوع: "حدیث بندگی"

افضل اعمال در کلام خداوند...

 

 

و در حديث قدسى آمده است: 

 

خداوند به موسى علیه السلام فرمود:

 

آيا هرگز كارى براى من انجام داده‏ اى؟

 

✨موسى عرض كرد:

برايت نماز گزاردم،

روزه گرفتم،

صدقه دادم و

تو را ياد كرده ام

 

خداوند فرمودند: 

نماز برهان و حجّت براى توست 

و روزه سپر تو در برابر آتش جهنم است 

و صدقه، سايه ‏ى سرت و

ياد من، نورى است براى تو.

 چه كارى براى من كرده ‏اى؟

 

 موسى علیه السلام عرض كرد: 

 

⚪️مرا به كارى كه براى توست راهنمايى فرما. 

 

✨خداوند فرمودند

 

اى موسى آيا هرگز براى من با كسى دوستى كرده‏ اى 

 

و براى من با كسى دشمنى كرده ‏اى؟ 

 

پس، موسى دانست كه

برترين اعمال حبّ و دوستى به خاطر خدا و بغض و دشمنى به خاطر خداست….

 

? منبع : ميزان الحكمه ج  ۲ ص ۹۶۶

بد اخلاق

 حضرت امام على عليه ‏السلام :

 

« مَنْ ساءَ خُلْقُهُ مَلَّهُ اَهْلُهُ »

«هر كس بد اخلاق باشد، خانواده ‏اش از او دلتنگ و خسته مى ‏شوند.»

 

⬅️ تحف العقول ، ص ۲۱۴

 

حسن عاقبت

 

قال مولانا الامام المهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف:

 

(وَالْعاقِبَةُ بِجَميلِ صُنْعِ اللّهِ سُبْحانَهُ تَكُونُ حَميدَةً لَهُمْ مَا اجْتَنَبُوا الْمَنْهِيَّ عَنْهُ مِنَ الذُّنُوبِ)[1]

 

با ساخت نيكوى خداوند، فرجام كار، مادامى كه شيعيان از گناهان دورى گزينند، پسنديده و نيكو خواهد بود.

 

شرح

 

اين حديث، بخشى از نامه اى است كه امام زمان(عليه السلام) براى شيخ مفيد(رحمه الله)مرقوم داشته اند. 

 

✍️حضرت(عليه السلام) به نكته اى مهم اشاره كرده اند كه اگر شيعيان ما، عاقبت به خيرى را مى خواهند، سببش لطف و توجّه خاصّ خداوند است; پس بايد از گناهانى كه خداوند متعال از آن ها منع كرده است، اجتناب كنند; زيرا هر عملى، اثر مخصوص خود را دارد و نَفْس ما، مطابق كارها، سخنان و حتّى افكارى كه داريم، ساخته مى شود. آن كس كه از انجام دادن گناه باكى ندارد ـ حال آن گناه كم باشد يا زياد، كوچك باشد يا بزرگ ـ بداند كه حقيقت خود را تيره و تار كرده، شايستگى ورود به جايگاه نور و پاكى را ندارد.

يك گناه، آتشى است كه در خرمنى مى افتد. انسان سال ها تلاش مى كند و ثواب ها براى خويش فراهم مى آورد، ولى با يك گناه، حاصل عمرى را به هدر مى دهد; از اين رو، حضرت، در اين حديث، خطر گناه را گوشزد كرده است.

 

[1]. احتجاج، ج2، ص325 

بحارالأنوار، ج53، ص177، ح8 

 

دعای پدر و مادر برای اولاد

امام صادق (علیه السلام)

ثَلاثُ دعوات لا یحجُبنَ عَنِ اللهِ تَعالی:

دُعاءُ الوالِدِ لِوَلَدِه إِذا بَرَّهُ و دعوتُهُ علیهِ إذا عَقَّهُ ،

و دعاءُ المظلومِ علی ظالِمه و دعاؤُهُ لمن اِنتَصَر لهُ مِنهُ ،

و رجلٌ مؤمنٌ دَعا لِاخٍ لَه مؤمنٌ واساهُ فینا ،و دعاؤُه علیه إذا لم یُواسهُ مع القدرةُ علیه ، و اِضطرارُ أخیه إلیه ؛

 

سه دعاست که از پروردگار در حجاب نمی‌ماند و قطعاً مستجاب می‌گردد:

(نخست) دعای پدر و مادر در حق فرزندی که نسبت به والدین خود نیکوکار باشد؛ و دعای ایشان آنگاه که در حق فرزند نفرین نماید.

(دوم) نفرین مظلوم نسبت به ظالم، و دعای او (مظلوم) در حق کسی که انتقام وی را از ستمگر بستاند و

(سوم) دعای مومن آنگاه که دعای مرد مؤمن در حق برادر مؤمن خود که به خاطر ما، او را کمک مالی کرده باشد و نفرین او در حق برادرش که به وی محتاج شده و او می توانسته است نیازش را برطرف سازد و نکرده است.

 

? منبع : وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۱۳۰

 

داستانک

 

 شبی که مرحوم مجلسی علامه شد!

 

مرحوم محمدتقی مجلسی، پدر بزرگوار علامه محمدباقر مجلسی نقل می کند: شبی از شب‌ها، پس از فراغ از نماز شب و تهجد، حالتی برایم ایجاد شد که فهمیدم در این هنگام هر حاجت و درخواستی از خداوند نمایم اجابت خواهد نمود. فکر کردم چه درخواستی از امور دنیا و آخرت از درگاه خداوند متعال نمایم که ناگاه با صدای گریه محمدباقر در گهواره‌اش مواجه شدم و بی‌درنگ گفتم: پروردگارا! به‌حق محمد و آل محمد، این کودک را مروّج دینت و ناشر احکام پیامبر بزرگت قرار ده و او را به توفیقاتی بی‌پایان موفق گردان.


به برکت دعای نیمه‌شب پدر و تلاش و استمرار، علامه محمدباقر مجلسی، خدمات ارزشمندی را به جهان اسلام عرضه نمود. علاوه بر درس و تربیت شاگردان بزرگ و صدور فتوا و مسئولیت‌های مهم مرجعیت و مسافرت‌های مکرّر برای جمع آوری آثار اهل بیت(عليهم السلام) یکی از تألیفات او بحارالانوار است که حدود 110 جلد می‌باشد.

 

? منبع : با اقتباس و ویراست از کتاب نماز خوبان

بنده گناهکار و خدا


گفتگوی خداوند با بنده گناهکار در قیامت

 

حضرت خدیجه سلام الله علیها از پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم از قيامت سوال نمود.

 

در مورد وقتى كه اعمال بنده بر خداوند عرضه مى شود.

 

پس آن حضرت شروع به گريه كرد.

 

حضرت خديجه عرض كرد: يا رسول الله چرا گريه مى كنى؟

 

 فرمود: از وسعت رحمت خدا در آن روز بر بندگانش…

 

اى خديجه چون روز قيامت بنده را نزد خدا حاضر مى كنند، خطاب مى شود، اين بنده من! اطلاع دارى كه فلان روز و فلان شب چه كردى؟

 

 عرض مى كند: خداوندا مى دانم، پس يك يك گناه او را به او اظهار مى كنند و او اقرار مى كند، تا به گناهى مى رسد كه در كمال قباحت باشد.

 

پس بنده سر خجالت به زير اندازد و عرق به صورت او جارى شود. خداوند مى فرمايد:
اى بنده من چرا جواب نمى گوئى؟

 

بنده عرض مى كند: الهى شرمسارم، نمى توانم جواب بدهم.

خطاب مى رسد: اى بنده تو با اينكه لئيمى از من شرم مى كنى و من با كريمى خود چگونه شرم نكنم از تو

اى بنده، تو را حياء ندامت و پشيمانى است و مرا حياء كرم .گناه در ميان دو حياء بقائى ندارد.


✨ پس خداوند به كرم خود بنده را مى آمرزد و داخل بهشت مى كند✨

?خزائن الاخبار و مجالس المتقين

برآوردن حاجت مومن

 

پيامبر اکرم صلّي الله عليه و آله فرمودند:

 

مَن قضي لأخيهِ المُؤمِنِ حاجَةً كانَ كَمَن عَبَدَ اللَّهَ دَهرَهُ.


كسي كه حاجت برادر مؤمن خود را برآورده سازد، مانند كسي است كه عمر خود را به عبادت گذرانده باشد.

 

? منبع : أمالي شيخ طوسي، ص ۴۸۱

 

 داستانک 

كمك هزينه زندگی به ناتوان

 

مرحوم علاّمه مجلسى ، شيخ صدوق و ديگر بزرگان رضوان اللّه عليهم حكايت كرده اند:


يكى از شيعيان و دوستان امام رضا(عليه السلام) به نام ابومحمّد غفّارى گويد: در يك زمانى ، بدهكارى من به افراد زياد شده بود و توان پرداخت آن ها را نداشتم .
با خود گفتم : بهتر است نزد حضرت علىّ بن موسى الرّضا(عليهما السلام) شرفياب شوم ، چون هيچ ملجا و پناهى جز مولا و سرورم نمى شناسم ؛ و تنها آن حضرت است كه مرا نااميد نمى كند و كمك مى نمايد تا قرض هاى خود را پرداخت كنم و زندگيم را سر و سامانى دهم .


پس به همين منظور، عازم منزل امام(عليه السلام) شدم و چون به منزل حضرت رسيدم ، اجازه ورود گرفتم ؛ و هنگامى كه داخل شدم به حضرت سلام كرده و در حضور مباركش نشستم .


امام(عليه السلام) فرمود: اى ابومحمّد! ما خواسته و حاجت تو را مى دانيم ، كه چه تقاضائى دارى و براى چه اين جا آمده اى ، عجله نكن و ناراحت مباش ، ما خواسته ات را برآورده مى كنيم .


پس چون شب فرا رسيد، در منزل حضرت استراحت نمود، وقتى صبح شد مقدارى طعام مناسب آوردند و صبحانه را با آن حضرت تناول كردم .


سپس امام(عليه السلام) فرمود: آيا حاضر هستى نزد ما بمانى ، يا آن كه قصد مراجعت و بازگشت به خانواده خود را دارى ؟ عرضه داشتم : ياابن رسول اللّه ! چنانچه لطف نموده ، خواسته و نيازم را برآورده فرمائى ، از محضر مبارك شما مرخّص مى شوم ؛ چون خانواده ام منتظر هستند.


پس از آن ، امام رضا(عليه السلام )دست مبارك خويش را زير تُشكى كه روى آن نشسته بود بُرد؛ و سپس مُشتى پول از زير آن درآورد و به من عطا نمود.


وقتى آن پول ها را گرفتم ، ضمن تشكّر خداحافظى نموده و از منزل بيرون آمدم ؛ چون آن ها را نگاه كردم ، ديدم چندين دينار سرخ و زرد مى باشد و نوشته اى ضميمه آن ها است :


اى ابومحمّد! اين پنجاه دينار را به تو هديه داديم كه بيست و شش دينار از آن را بابت بدهى خود پرداخت كنى و بيست و چهار دينار باقى مانده اش را هزينه و مصرف زندگى خود گردانى و نيز خانواده ات را از سختى و ناراحتى نجات بدهى

 

?پی نوشت :عيون اخبارالرّضا عليه السلام ج ۲ ص ۲۱۸ ح ۲۹

اگر گرفتاری ...


امام رضا علیه السلام

پدرم را در خواب ديدم فرمود: پسرم! ،هرگاه در سختى و گرفتارى بودى جمله «يا رؤوف يا رحيم» را فراوان بگو.

 

√ منهج الدعوات،ص ۳۹۷

سؤال از چشم و گوش و دل


رُوِيَ عَنِ الصَّادق عليه السّلام قال

فِي قَوْلِ اللَّهِ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا
قَالَ: يُسْأَلُ السَّمْعُ عَمَّا يَسْمَعُ وَ الْبَصَرُ عَمَّا يَطْرِفُ وَ الْفُؤَادُ عَمَّا عَقَدَ عَلَيْهِ

 

خداوند در قرآن مي‏فرمايد: «همانا گوش و چشم و قلب، از همه آنها سؤال خواهد شد».

حضرت امام صادق(عليه‏السّلام) ذيل اين آيه شريفه فرمودند: سؤال مي‏شود گوش چه چيزهايي را شنيده است و چشم چه چيزهايي را ديده است و قلب (دل) به چه چيزهايي گره خورده است؟ (دل‏بسته چه چيزهايي شده است؟)

 

شرح حدیث


خداوند در قرآن مي‏فرمايد سمع و بصر و فؤاد در قیامت مورد پرسش قرار می‏گیرند؛ يعني از شنوايي و بينايي و قلب سؤال خواهد شد.

حضرت امام صادق(علیه‏السلام) در بیان مقصود آیه فرمودند: «يُسْأَلُ السَّمْعُ عَمَّا يَسْمَعُ»؛ از نظر شنوايي از او سؤال مي‏كنند که تو به چه چيزي گوش فرا دادي؟ آیا اين نيرو را در شنيدن صوتي كه حرام است مصرف كردي؟ توجه داشته باشید که صوت حرام فقط موسیقی حرام نیست بلکه انواعی دارد؛ مثلاً شنيدن غيبت حرام است، شنيدن تهمت حرام است و… لذا از هر صوت و آهنگي كه حرام بود ‌سؤال مي­كنند. اين‏ها مال سمع (شنوایی) است.


«وَ الْبَصَرُ عَمَّا يَطْرِفُ»؛ سؤال می‏کنند که نيروی بينايي‏ات را كجا مصرف كردي؟ آیا در نگاه ‌ حرام خرج کردی؟ آیا در اين راه مصرف كردي؟!

«وَ الْفُؤَادُ عَمَّا عَقَدَ عَلَيْه»؛ از دلت هم سؤال مي‏كنند! بگو ببينم با چه کسی گره خوردي؟ به چه اشخاصی دل بستي؟ به چه چیزهایی دل بستي؟ آیا به مال و جاه و مقام دل بستي؟ به خدا دل بستی یا به این‏ها دل بستی؟ بدان که از همه اينها از تو سؤال مي‏كنند؛ از شنوایی‏ات، از بینایی‏ات و از امور درونی‏ات. همه اینها را سؤال می‏کنند.

 

یک نکته در اینجا هست و آن اینکه معلوم مي‏شود در بين قوا و اعضاي انسان، اين نيروها است كه سرآمد سؤالات روز قيامت است. در آيه حرفی از پا و دست و شکم و…. نیست! ما اعضا و قوای زیادی داريم، امّا از میان همه آن‏ها، در این آیه سه نیرو مطرح شده است: شنوایی، بینایی و دل.

لذا معلوم مي‏شود سرآمد مسائلي كه در قيامت نسبت به اعضاء و قواي انسان از او پرسش مي‏كنند، همین سه تا است. به چه صوت و آهنگی گوش كردي؟ در چه راهي گوش را مصرف كردي؟ از چشمت چه‏ طور استفاده کردی؟ نگاه‏هايي كه كردي، به حرام باز كردي يا به حلال؟
بعد هم مي ‏آيند سراغ دلت! «گوش» و «چشم» بیرونی بود، امّا «دل» نیروی درونی است. از درون هم سؤال مي‏كنند که دل به چه کسی بستي؟ اين دلت به چه كسي گره خورد؟ به چه چیزی گره خورد؟ اين را از تو سؤال مي‏كنند. در آيه ديگر می‏فرماید: «إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَليمٍ»


روز قیامت، تنها کسی در امان است که قلب سلیم آورده باشد. قلبِ سلامت آن قلبي است كه به غير خدا دل نبندد.

 

? منابع : 
۱-سوره إسراء، آیه ۳۶
۲-بحارالانوار، جلد ۷ صفحه ۲۶۷
۳-سوره شعراء، آیه ۸

رابطه عقل آدم با دین و حیا



جبرئيل از طرف خدا نزد آدم علیه السلام آمد و گفت:

 

اي آدم، من از جانب خدا مأمور شده ام تا تو را در انتخاب يكي از اين سه خصلت، مخير سازم، يكي از آن سه را بر گزين و دوتاي آن را واگذار.

 

√آدم (علیه السلام)پرسيد: آن سه خصلت چيست؟

 

√جبرئيل گفت:


۱- عقل
۲- حياء
۳- دين.

 

آدم(علیه السلام) فرمود: در ميان سه خصلت، خصلت عقل و انديشيدن را برگزيدم.

 

جبرئيل به حيا و دين گفت: شما جدا شويد و عقل را به خودش واگذاريد.

 

✨️حيا و دين گفتند:


 اي جبرئيل، ما مأمور هستيم كه همه جا همراه عقل باشيم و از او جدا نشويم…

جبرئيل گفت: خود دانيد، آنگاه به سوي آسمان عروج كرد و رفت.

 

»نتیجه: هرچقدر عقل آدمی بیشتر باشد میزان دین و حیایش هم بیشتر خواهد بود.



? اصول كافي، ج ۱ كتاب العقل و الجهل، حديث ۲ ص ۱۰

چهار خصلت رسیدن به خانه در بهشت

قال الباقر(علیه السلام) اربع من كنَّ فيه بني الله له بيتاً في الجنَّة


امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:چهار خصلت است که هر كس دارا باشد خداوند برای او خانه‌اي در بهشت بنا نماید:

 

1- من اوي اليتيم
هر كسي كه يتيمي را پناه دهد و کفالت او کند؛

 

2- و رحم الضَّعيف
و ضعیفی را مهربانی کند؛

 

3- و أشفق علي والديه
و به پدر و مادر مهربان باشد؛

 

۴- و رفق بمملوكه.
و با زير دست خویش با مهر و نرمی رفتار نماید.

 

? منبع : خصال صدوق، جلد ۱ صفحه ۲۱۱