وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا
وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا
?سوره طلاق آیه 2

در حدیثی رسول گرامی اسلام (ص) از جبرئیل (ع) می پرسد: معنای توکل بر خدا چیست ؟
جبرئیل (ع) در پاسخ می گوید: «العلم بان المخلوق لایضر و لا ینفع و لا یعطی و لا یمنع و استعمال الیأس من الخلق؛ حقیقت توکل علم و آگاهی به این است که مخلوق نمی تواند زیانی برساند و نه سودی و نه چیزی ببخشد و نه از آن باز دارد، و نیز توکل مأیوس شدن از خلق است (یعنی همه چیز را از خدا و به فرمان او بداند.
?بحار، ج ۶۸، ص ۱۳۸، ح ۲۳

پيامبر اکرم صلّي الله عليه و آله گروهي را که کشت و کار نمي کردند، ديدند و فرمودند:
ما أنتم؟ قالوا: نحن المتوکلون، قال: لا، بل أنتم المتکلون؛
شما چه کاره‌اید؟ عرض کردند: ما توکل کنندگانیم. حضرت (به آن‌ها) فرمودند: نه، شما سر بارید.
?مستدرک الوسائل 12789/217/11

گفت پیغمبر به آواز بلند
با توکل زانوی اشتر ببند
گر توکل می‌کنی در کار خود
کشت کن پس تکیه بر جبار کن

نکته: توَکّل در اسلام به معنی آن است که بندهٔ خدا، خدا را وکیل در امر خود قرار دهد. شخصی که بر خدا توکل کرده، کارهای خود را به خدا حواله کرده و از هر عامل دیگری در امور خود دوری می‌جویند. شخص توکل کننده را «متوکل» می‌نامند. شخص متوکل تنها به خدا وابسته‌است و او را اساس اعمال می‌داند.