مهنــا

سواد رسانه‌ ای یعنی چه؟!

 روشن شدن هر مفهوم، قبل از هر چیزی برای درک صحیح آن مفهوم می تواند کمک کند. سواد رسانه ای مشتکل از دو عبارت است: «سواد» و «رسانه».
برگردیم به دوران کودکی و روزهای اول مدرسه، زمانی که به مدرسه می رفتیم تا «خواندن و نوشتن» را یاد بگیریم و دیگر «بی سواد» نباشیم. در مدرسه ابتدا حروف الفبا را یاد می گرفتیم؛ یعنی نسبت به شکل حروف، صدای آنها و نحوه نوشتن آنها «دانش» پیدا می کردیم. سپس «مهارت» کنار هم گذاشتن حروف و خواندن و هجّی کردن کلمات را یاد می گرفتیم و بعد از مدتی «کاربرد» کلمات در ساختن جمله ها و خواندن و نوشتن متون مختلف را آموختیم و بدین ترتیب «باسواد شدیم»! مجموعه ای از دانش ها در کنار مهارت ها به اضافه کاربردها در کنار هم، ما را با سواد کرد. 

رسانه وسیله ای است که فرستنده به کمک آن پیام خود را به گیرنده منتقل می کند. رفته رفته ابزارهای ارتباطی گسترش پیدا کرد و در عصر حاضر با ظهور رسانه های چاپی و الکترونیکی، رسانه های جمعی شکل گرفتند. مهم ترین تفاوت رسانه های امروزی آن است که می توانند پیام های خود را با سرعت زیاد به طیف وسیعی از مخاطبان برسانند.

همانطور که سواد خواندن و نوشتن به ما کمک می کند تا بتوانیم انواع جملات ساده و پیچیده را بفهمیم و معناهای متفاوتی از آن ها برداشت کنیم، سواد رسانه ای هم مهارتی است که با یادگیری آن می توانیم انواع رسانه ها و تولیدات رسانه ای را درک، تفسیر و تحلیل کنیم. هر رسانه مجموعه ای از نشانه های خاص خود را دارد که شناخت این نشانه ها در با سواد شدن ما نقش مهمی را ایفا می کند.

بسم الله الرحمن الرحیم

 إذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا

هنگامی که زمین شدیداً به لرزه درآید،

وأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا

و زمین بارهای سنگیش را خارج میکند

وقَالَ الْإِنسَانُ مَا لَهَا

و انسان می‌گوید: «زمین را چه می‌شود (که این گونه می‌لرزد)؟!»

يوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا

در آن روز زمین تمام خبرهایش را بازگو می‌کند؛

بأَنَّ رَبَّكَ أَوْحَىٰ لَهَا

چرا که پروردگارت به او وحی کرده است!

يوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِّيُرَوْا أَعْمَالَهُمْ

در آن روز مردم بصورت گروه‌های پراکنده (از قبرها) خارج می‌شوند تا اعمالشان به آنها نشان داده شود!

فمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ

پس هر کس هموزن ذرّه‌ای کار خیر انجام دهد آن را می‌بیند!

ومَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ

و هر کس هموزن ذرّه‌ای کار بد کرده آن را می‌بیند!

همگان گوشه ی بسیار بسیار اندکی از قدرت الله متعال را دیشب حس کردیم…زلزله، سیل ، طوفان، سونامی و هزاران پدیده ی طبیعی دیگر را از دیدگاه حقیقت بنگریم.

همه ی این ها هشدار بسیار کوچکی برای دلهای غافل است.

شاید این بار آخر است که خداوند عالمیان با هشدارهایش دلهای غافلمان را نوازش می کند!

شاید مرگ ما را در یابد و راه فراری نباشد.

امام صادق ع: «مفضل! گرکسی گفت: چرا این زمین می لرزد؟ به اوگفته شود: زلزله ومانند آن، پند وهشدارهایی است که مردم را تهدید می کند تا رعایت کنند و از گناهان دست بردارند».

راستی اگر روزی فرزندتان در برابرتان قرار گرفت و گفت: «پدر، من به این نتیجه رسیده ام که مدرسه به درد من نمی خورد» چه واکنشی نشان می دهید؟

اگر بدون این که مشکل او را ریشه یابی کنید، صرفا بر حسب عقاید، اندیشه ها و عواطف خویش فریاد بزنید: «چی، منظورت چیست؟ قابلیت تو کمتر از خواهرت نیست»

ارتباط مؤثری با او برقرار نکرده و شایستگی خود را برای حل و فصل مسایلش زیر سؤال برده اید.

در چنین شرایطی باید در کمال متانت و شکیبایی به سخنانش گوش کرده و با تکرار پرسش او به شکل دیگر با او هم موج شوید.

به طور مثال در مثال فوق می توانید بگویید: «پسرم، تو واقعا از درس و مدرسه زده شده ای؟»

پرسشهای مشابه اعتماد او را جلب کرده و سبب می شود که اطلاعات بیشتری را در اختیارتان قرار دهد.

می توانید در پرسش بعدی بگویید: «تو احساس می کنی که درس و مدرسه برایت فایده ای ندارد؟»

و اطلاعات بیشتری را از او بستانید. پس از طرح چند پرسش که با او هم زبان شدید، نهایتا می توانید ریشه اصلی مسأله را یافته و بتدریج او را به اردوگاه خود فرا خوانید، و نرم و سبک دیدگاه او را تغییر دهید.

مراقب باشید که هرگز از کلمات چرا، چگونه، چطور استفاده نکنید.

این کلمات در فرزندتان موضع دفاعی ایجاد می کند و سبب می شود که هر چه در چنته دارد رو نکند.

با تسلط بر اعصابتان، کنار گذاشتن باورها و عقاید شخصی خویش، و دیدن قضایا از دیدگاه بچه ها، نهایتا مسایلشان را به طور کامل درک می کنید.

-والدين بايد ابتدا پول تو جيبي را روزانه، سپس هفتگي، بعد هر پانزده روز يكبار و در آخر، ابتداي هر ماه به كودك پرداخت نمايند.

- هر سال در روز بعد جشن تولد كودك، اين پول را افزايش دهيد و مثل شيوه بالا پيش برويد.

- كودك اين حق را دارد كه خود، براي خرج كردن آن پول تصميم بگيرد.

-اگر پول كودك تمام شد پول بيشتري به او پرداخت نكنيد . با اين كار چگونگي مديريت پول را به او خواهيد آموخت.

- البته مي توانيد(( گاهي)) كه كودكتان پول بيشتري نياز دارد ستاره هاي جدول تربيتي او را خريداري كنيد و به جاي آنها به او پول پرداخت كنيد.

✅ کودکان به علت فطرت پاک و همچنین تجربه اندکی که دارند، خیلی زود به همه چیز و همه کس اعتماد می‌کنند به صورتی که اگر آموزش درست و منطقی به آن‌ها داده نشود ممکن است در معرض آسیب‌های جدی و حتی خطرناکی قرار بگیرند.

اگر قرار است کودکتان مدتی در خانه تنها بماند باید?

? سیستم امنیتی مناسبی را در منزل تعبیه کنید.

? اطمینان حاصل کنید که در زمان عدم حضور شما در منزل، پنجره‌ها و درها به‌خوبی قفل شده باشند.

? به کودکتان آموزش دهید که در زمان عدم حضور شما، به زنگ در و یا زنگ تلفن پاسخ ندهد. مگر تماس‌ها و زنگ‌هایی که شما با فرزندتان از قبل قرار گذاشته باشید.

? حتماً به کودک خود شماره تلفن و آدرس منزل خود را آموزش دهید.

? شماره تلفن‌های ضروری را به وی آموزش دهید.